Andvari

Volume

Andvari - 01.07.1962, Page 10

Andvari - 01.07.1962, Page 10
120 BJARNI BENEDIKTSSON ANDVARI þætti áfátt um skýra og Ijósa framsetningu. Raunar treysti ég mér hvergi nærri til að mæla þekkingu mína á réttarfari við Einars, því að þar liafði hann frá grunni kannað hverjar réttarreglur giltu hér á landi. En einmitt í réttarfari var oft mikið vafamál hver gömul dönsk lagaboð höfðu tekið hér gildi. Úr öllu þessu greiddi Einar og samdi síðan bækur sínar svo sem óhjákvæmilegt var með hliðsjón af erlendum, einkum dönskum, fræðiritum, eftir því sem við gat átt. Einar setti ekki fram nýjar frumlegar lögfræðikenningar í kennslubókum sínum, en hann sýndi á ljósu, auðskiljanlegu máli fram á hver væru gildandi íslenzk lög og samkvæmt hvaða meginreglum ætti að skýra þau. Með þessu vann hann brautryðjandastarf, sem seint verður fullþakkað. Sagnfræðirit Einars hlutu misjafnari dóma. Hann þótti stundum ekki gæta nægrar nákvæmni og sum þeirra eru a. m. k. svo þurrlega samin, að þau gátu þegar af þeirri ástæðu naumast orðið við alþýðu skap. Ekki fer þó á milli mála, að Einar vann einnig stórvirki í íslenzkri sagnfræði, enda var það dómur dr. Jóns heitins Jóhannessonar prófessors, sem glögg skil kunni á þeim efnum, að starfa Einars þar yrði lengi minnzt. Rit Einars um réttarstöðu íslands, bæði bókin með því nafni, sem birtist 1913, og útgáfa Ríkisréttinda lslands 1908 voru að nokkru sóknarrit. Þar var safnað vopnum til baráttu fyrir sjálfstæðiskröfum íslendinga. Þau stuðluðu á sínum tíma mjög að því að herða hug landsmanna og gera þeirn auðveldara um svör við kenningum danskra fræðimanna. En auðvitað liljóta slíkar rökræður ætíð að bera á bóða hóga meiri keim af málflutningi en endanlegum dómi. Afrek Einars í þessum efnum áttu sinn þátt í því, að hann var kosinn fyrir Sjálfstæðisflokkinn á þing 1914 af Ámesingum og átti þá setu þar þangað til 1919, var endurkosinn 1916. Á stúdentsárum sínum hafði hann fylgt Land- vamarmönnum að málum, og skömmu eftir heimkomu sína varð liann á árinu 1907 um nokkurra mánaða skeið ritstjóri Fjallkonunnar. Studdi blaðið undir hans stjórn þá, sem lengst vildu ganga í kröfugerð á hendur Dönurn. Hinsvegar fylgdi hann „uppkastinu" 1908. í stjómmálum lét Einar þó fyrst verulega að sér kveða, þegar hann snerist eindregið gegn þeim hugmyndum um lausn sambands- málsins, sem Danir gáfu kost á 1912, og liafði forystu í blaðaskrifum til gagnrýni á Hannes Hafstein fyrir meðferð stjórnarskrármálsins í ríkisráði 20. okt. 1913. Á Alþingi komst Einar þegar í hóp áhrifamestu þingmanna. Munaði litlu, að hann væri kjörinn ráðherraefni Sjálfstæðisflokksins strax á fyrsta þingi, sem hann sat, þótt Sigurður Eggerz yrði þá hlutskarpari. En ráðherradómur Sigurðar stóð skamma stund að því sinni. Hann var skipaður í stöðuna liinn 21. júlí 1914 en baðst lausnar 30. nóv. sama ár vegna ágreinings við konung og dönsku jíkisstjórnina út af staðfestingu stjómarskrárfrumvarps, sem Alþingi liafði sam-
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Andvari

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.