Andvari

Ukioqatigiit

Andvari - 01.07.1962, Qupperneq 17

Andvari - 01.07.1962, Qupperneq 17
ELSA E. GUÐJÓNSSON: íslenzkur dýrgripur í hollenzku safni ÞaS þykir ætíð nokkur viðburður og frásagnarverður, ef heiðið kuml er grafið úr jörðu eða fornmannaspjót finnst í uppblásnu barði. Ekki þykir það síður tíðindum sæta, ef áður óþekkt málverk eftir frægan listamann er dregið fram úr einhverju skúmaskoti. En segja má, að merkir fundir fornminja eða listaverka verði einnig stundum með öðrum hætti, þegar hlutir, sem lengi hafa verið þekktir, eru skoðaðir í nýju ljósi, þannig að allt annað verður uppi á teningnum um aldur, uppruna eða gerð þeirra en áður var álitið. Frá slíkum fundi — réttara væri ef til vill að segja endnrfundi — verður greint hér. Árið 1951 skoðaði hollenzk kona, frú E. J. Kalf, þjóðminjasafnið Tvventhe í borginni Enschede í Hollandi. Veitti hún þar athygli útsaumuðu klæði, sem í leiðarvísi safnsins var talið vera frá 14. öld og líklega komið úr klaustrum í Neðra-Saxlandi i Þýzkalandi. Fannst frú Kalf klæði þetta forvitnilegt fyrir þá sök helzt, að saumgerð þess var áþekk útsaumi hins fræga refils frá Bayeux, en henni var þá ókunnugt um, að til væru önnur klæði með þeim saumi. Vegna anna dróst þar til 1958, að frú Kalf hæfi rannsókn á klæðinu í Twenthesafni, en 1959 birti hún grein um athuganir sínar í hollenzku tímariti.1 Bar hún þar klæðið saman við annan útsaum af líkri gerð og komst að þeirri niðurstöðu, að klæðið í safninu í Enschede væri að öllum líkindum ekki þýzkt heldur íslenzkt. Eftir myndum og lýsingum að dæma virðist enginn vafi á því, að frú Kalf hafi rétt fyrir sér í þessu efni, því að klæðið í Enschede sver sig ótvírætt, hvað gerð og efni snertir, í ætt við íslenzk refil- saumuð altarisklæði frá miðöldum. Er hér um mjög merkan fund að ræða, þar eð refilsaumuðu altarisklæðin cru í tölu mestu dýrgripa íslenzkra, er varðveitzt hafa, sérstæð mjög að allri gerð. Áður en lengra er haldið, mun rétt að gera nánari grein fyrir áðurnefndri saumgerð, refilsaumi. Refilsaumur, sem stundum hefur verið nefndur forníslenzk- ur saumur hér á landi nú á síðari árum, er afbrigði af útsaumsgerð, sem nefna mætti á íslenzku lagSan saum. Sameigin- legt einkenni á lögðum saumi ýmis konar er í stuttu máli, að langir þræðir eru lagðir á dúkinn eftir því sem munstrið segir til um og þeir síðan festir niður mcð mismunandi sporum. Lltsaumsgarnið liggur að langmestu leyti á rétthverfunni, og sparast því mikið garn, þegar stórir flctir eru þaktir. Llm uppruna refilsaums cr ekki vitað með vissu, en líkur benda til, að hann sé frá austurlöndum kominn. Elztu sýnishorn af lögðum saumi er að finna meðal hannyrða Kopta, hinna frumkristnu Egypta.2 Lagður saumui reyndist einkar hagkvæmur og var af þeim sökum mikið notaður við gullsaum.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.