Andvari

Árgangur

Andvari - 01.07.1962, Síða 76

Andvari - 01.07.1962, Síða 76
186 SIGURÐUR SIGURMUNDSSON ANDVARI Þorvarður leitað eftir viðtöku bænda, en fékk eigi. Réðu þeir af að ríða til móts við biskup og freista þess að leita sætta. Lauk því svo, að biskup sættist við Þor- gils og tókst með þeim vinátta upp frá því, enda báðir trúir þjónar konungs- valdsins. Þá leysti biskup og Þorvarð úr banni. Varð þá góður skilnaður með þeim frændum, og reið Þorvarður austur í fjörðu. Frá því þetta gerðist getur sagan þess ekki, að þeir frændur fyndist nær því í tvö ár eða ekki fyrr en á alþingi 1257. Er sagt, að þá hafi orðið með þeim fagnafundur. Málum var þá þann veg báttað, að Þórður kakali var andaður, en konungur bafði skipað Þorgilsi Eyjafjörð og bændur játað honum skatti. Ólíklegt er, að Þorvarður bafi um það vitað fyrr en á þinginu, því að nú skarst fljótlega í odda þeirra í milli. Hafði Þorgils ónýtt skóggangssök, sem Þorvarður höfðaði gegn manni, sem verið hafði framarlega í aðförinni að Oddi bróður hans í Gcld- ingabolti. Fór svo, að maðurinn varð ckki sóttur. „Þóttust menn sjá, að báðir lögðu á mál þessi mikla þykkju.“ Það verður aldrei um deilt, að enginn höfðingja þessa tímabils barðist eins ein- arðlega gegn íhlutun hins erlenda valds á Islandi og Þorvarður Þórarinsson. Og enda þótt sagan þegi þar um, hefur kon- ungsskipan Þorgils yfir Eyjafirði verið aðalágreiningsefnið á þinginu. Þorvarði hefur þótt, sem hér væri hann svikinn um stuðning þeirra félaga til valda í Eyja- firði, og auk þess væri hér framið ofbeldi og lögleysa og traðkað á íslenzkum lög- um og rétti. Sannar það bezt, að af þing- inu reið hann beint austur yfir ár að Kcldum til fundar við Steinvöru tengda- móður sína. Fékk bún honum í hendur bú á Grund í Svarfaðardal og allar heim- ildir þær, er hún bafði erft í Eyjafirði eftir Þórð bróður sinn. Sagt var að hún eggjaði Iiann á að halda sem bann væri drengur til. Llm baustið settist svo Þor- varður í bú það á Grund, sem Steinvör hafði gefið bonum. Þorgils reið brátt til Eyjafjarðar. Hóf þá Þorvarður tilkall til héraðs þar á ný, sem hann að landslög- um hafði ótvíræðar heimildir til. Þor- gils vildi eigi laust láta, kvaðst hafa til þess konungsskipan og jáyrði bænda. Fundust þeir nokkrum sinnum um haustið og féll með þeim heldur fálega, en ávallt stilltu þeir orðum sínum í hóf. Var Þorgils á öllum fundum fjölmenn- ari. Af því, sem hér hefur verið sagt, má glöggt sjá, að Þorvarður hefur af Þor- gilsi verið margsvikinn í samningum og réttur hans freklega fótum troðinn. Það gegnir því mikilli furðu að Þorgilssaga skuli hvað eftir annað endurtaka að Þor- gils treysti ávallt Þorvarði sem hezta vini. Eftir fundinn á alþingi gat ekki um neina vináttu verið að ræða. Annaðhvort fer sagan hér ekki rétt með eða Þorgils hefur í sjálfbirgingsskap sínum verið svo grunn- hygginn að skilja ekki, að Þorvarður hef- ur verið of stór og ríklundaður til þess að geta unað því, þar sem liann stóð í fullum rétti, að honum væri af fulltrúa erlends valds skipað sem þræli. Þegar hér var komið, var mælirinn fullur. Þorvarður ákvað að ráða Þorgils af dögum. Áður en lengra er haldið, skal þess getið, að sagan segir: „Þorvarður úr Saurbæ var hinn mesti vin nafna síns af bændum í Eyjafirði og hafði Þor- varður Þórarinsson jafnan tal við hann. En hann þótti nokkuð óheill og illráð- ur.“ Hér hefur höfundi Þorgilssögu hrugðizt bogalistin, því að hrokkið hef- ur úr penna hans setning, sem telja verður harðla merkilegt atriði. Hún gerir að engu ummæli höfundar áður um vin- sældir Þorgils meðal bænda. Um það verður ekki villzt, að aðalforvígismaður bænda í Eyjafirði hefur átt verulega lilut- deild í lifláti Þorgils skarða. Sýnir það,
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Andvari

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.