Andvari

Årgang

Andvari - 01.07.1962, Side 127

Andvari - 01.07.1962, Side 127
ANDVARI ÍSLHNZK SAGNAGLllÐ 1961 237 Raun hans verður lesanda ekki veruleiki með því að höfundurinn sér hann ævin- lega að utan og ofan; pilturinn er ekki annað cn leikhrúða í dæmisögu sem að vísu er raunaleg með tilliti til þess veru- leika sem sagan er ofin um, en skortir í sögunni allt tragískt gikli, og raunar allt bókmenntalegt snið. Svipuð lýti eru á Vor fyrir utan þó þetta séu óskyldar sögur. Það sem þar vekur áhuga er lýs- ing gömlu konunnar, en hún er reyndar öll í molum og víða næsta yfirborðsleg. Langur hluti sögunnar er í staðinn við- kvæmnisleg og næsta væmin lýsing á „tilfinningalífi" fugls og drepur hinu eiginlega söguefni á dreif. Þetta gremsl lesanda með því að ekki leynir sér í sög- unni að úr þessum efnivið hefði með þróttmeiri tökum, einlægara viðhorfi, mátt gera minnilega sögu. Nokkuð öðru máli gegnir um Dýrasögu, nýja af nál- inni, sem þó er einnig misheppnuð. Idún segir af hatursofsókn fullorðins manns gegn lítilli stjúpdóttur sinni, en persón- ur sögunnar eru svo ýktar og lítilsigldar í senn, að þær verða aldrei trúverðugar, taumlaus óhugnaður sögunnar lýtur eng- um listrænum tilgangi. Þetta fyrsta sagnasafn Ástu Sigurðar- dóttur rnegnar sem sagt ekki að uppfylla þær vonir sem fyrstu sögur hennar gáfu tilefni til. Þær eru enn sem fyrr athyglis- verðustu verk hennar. Hins vegar leyna sér hvergi ríkir og upprunalegir hæfi- leikar hennar, þótt þcir virðist tæpast hafa tekið eðlilegum þroska á tíu árum. Þcirra sér stað með einu eða öðru móti í öllum sögum þessarar bókar. Megin- styrkur Ástu er hin nakta, frumstæða lífsskynjun hennar, opinskár og hlífðar- laus stílvilji. Þetta dregur hana drjúgt í beztu sögunum, en maður hlýtur að óska henni ríkari listrænnar ögunar, þrótt- meiri átaka við mál, stíl og efnivið. 9 Eins og vikið var að í upphafi fer því allfjarri að hér hafi verið gert tæmandi yfirlit um íslenzka sagnagerð árið 1961. Auk þeirra verka sem ræcld hafa verið að framan man ég í svip eftir níu nýjum frumsömdum skáldsögum íslenzkra höf- unda sem út komu á árinu; og auk þess komu út sýnisbækur a. m. k. tveggja höfunda með úrvali úr eldri verkum. Má þó vel vera að enn sé eitthvað vantalið. Þess er kannski vert að geta að af þess- um níu skáldsögum eru sjö eftir konur; og væri að vísu sagnagerð íslenzkra kvenna út af fyrir sig skemmtilegt at- hugunarefni. Það kann að véra að ein- hver þessara sjö sagna hefði verið álitleg til umræðu hér, en á hitt er að líta hversu skáldkonum okkar er gjarnt að rita sagna- flokka í stað þess að láta sér nægja eina sögu í senn. Þannig hafa þær tvær sem einna fremstar munu taldar, Elínborg Lárusdóttir og Ragnheiður Jónsdóttir, báðar gefið út framhaldsbækur í ár. Elín- borg lýkur sögu sem hún hóf í fyrra, og einsætt virðist að framhalds sé von á sögu Ragnheiðar frá í haust, Mín liljan fríð. Falla sögur þeirra beggja því utan við ramma þessarar greinar; og sama gildir um sýnisbækurnar tvær, þeirra Krist- manns Guðmundssonar og Friðjóns Stefánssonar. En „íslenzk sagnagcrð" er engan veg- inn fullrædd þótt sjálfum skáldsögunum hafi verið gerð nokkur skil. Þær sögur sem virðast njóta hér einna mestrar lýð- hylli um þessar mundir eru engar skáld- sögur heldur ævisögur í einu formi eða öðru. Sívaxandi fjöldi minningabóka, samtalsbóka, endurminninga og ævisagna kemur hér út á hverju ári, og eru gjarna þær bækur sem mesta athygli og sölu hljóta ár hvert. Eins og allir vita hafa tveir úr hópi fremstu höfunda okkar á
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Andvari

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.