Andvari

Árgangur

Andvari - 01.07.1962, Síða 127

Andvari - 01.07.1962, Síða 127
ANDVARI ÍSLHNZK SAGNAGLllÐ 1961 237 Raun hans verður lesanda ekki veruleiki með því að höfundurinn sér hann ævin- lega að utan og ofan; pilturinn er ekki annað cn leikhrúða í dæmisögu sem að vísu er raunaleg með tilliti til þess veru- leika sem sagan er ofin um, en skortir í sögunni allt tragískt gikli, og raunar allt bókmenntalegt snið. Svipuð lýti eru á Vor fyrir utan þó þetta séu óskyldar sögur. Það sem þar vekur áhuga er lýs- ing gömlu konunnar, en hún er reyndar öll í molum og víða næsta yfirborðsleg. Langur hluti sögunnar er í staðinn við- kvæmnisleg og næsta væmin lýsing á „tilfinningalífi" fugls og drepur hinu eiginlega söguefni á dreif. Þetta gremsl lesanda með því að ekki leynir sér í sög- unni að úr þessum efnivið hefði með þróttmeiri tökum, einlægara viðhorfi, mátt gera minnilega sögu. Nokkuð öðru máli gegnir um Dýrasögu, nýja af nál- inni, sem þó er einnig misheppnuð. Idún segir af hatursofsókn fullorðins manns gegn lítilli stjúpdóttur sinni, en persón- ur sögunnar eru svo ýktar og lítilsigldar í senn, að þær verða aldrei trúverðugar, taumlaus óhugnaður sögunnar lýtur eng- um listrænum tilgangi. Þetta fyrsta sagnasafn Ástu Sigurðar- dóttur rnegnar sem sagt ekki að uppfylla þær vonir sem fyrstu sögur hennar gáfu tilefni til. Þær eru enn sem fyrr athyglis- verðustu verk hennar. Hins vegar leyna sér hvergi ríkir og upprunalegir hæfi- leikar hennar, þótt þcir virðist tæpast hafa tekið eðlilegum þroska á tíu árum. Þcirra sér stað með einu eða öðru móti í öllum sögum þessarar bókar. Megin- styrkur Ástu er hin nakta, frumstæða lífsskynjun hennar, opinskár og hlífðar- laus stílvilji. Þetta dregur hana drjúgt í beztu sögunum, en maður hlýtur að óska henni ríkari listrænnar ögunar, þrótt- meiri átaka við mál, stíl og efnivið. 9 Eins og vikið var að í upphafi fer því allfjarri að hér hafi verið gert tæmandi yfirlit um íslenzka sagnagerð árið 1961. Auk þeirra verka sem ræcld hafa verið að framan man ég í svip eftir níu nýjum frumsömdum skáldsögum íslenzkra höf- unda sem út komu á árinu; og auk þess komu út sýnisbækur a. m. k. tveggja höfunda með úrvali úr eldri verkum. Má þó vel vera að enn sé eitthvað vantalið. Þess er kannski vert að geta að af þess- um níu skáldsögum eru sjö eftir konur; og væri að vísu sagnagerð íslenzkra kvenna út af fyrir sig skemmtilegt at- hugunarefni. Það kann að véra að ein- hver þessara sjö sagna hefði verið álitleg til umræðu hér, en á hitt er að líta hversu skáldkonum okkar er gjarnt að rita sagna- flokka í stað þess að láta sér nægja eina sögu í senn. Þannig hafa þær tvær sem einna fremstar munu taldar, Elínborg Lárusdóttir og Ragnheiður Jónsdóttir, báðar gefið út framhaldsbækur í ár. Elín- borg lýkur sögu sem hún hóf í fyrra, og einsætt virðist að framhalds sé von á sögu Ragnheiðar frá í haust, Mín liljan fríð. Falla sögur þeirra beggja því utan við ramma þessarar greinar; og sama gildir um sýnisbækurnar tvær, þeirra Krist- manns Guðmundssonar og Friðjóns Stefánssonar. En „íslenzk sagnagcrð" er engan veg- inn fullrædd þótt sjálfum skáldsögunum hafi verið gerð nokkur skil. Þær sögur sem virðast njóta hér einna mestrar lýð- hylli um þessar mundir eru engar skáld- sögur heldur ævisögur í einu formi eða öðru. Sívaxandi fjöldi minningabóka, samtalsbóka, endurminninga og ævisagna kemur hér út á hverju ári, og eru gjarna þær bækur sem mesta athygli og sölu hljóta ár hvert. Eins og allir vita hafa tveir úr hópi fremstu höfunda okkar á
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Andvari

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.