Andvari - 01.01.1992, Page 38

36
GUÐMUNDUR ARNLAUGSSON
ANDVARI
aldrei. Henni eru aldrei mislagðar hendur í skólastarfi sínu. Hún er árrisul,
enda vekur hún suma morgunsvæfa nemendur. Hún er komin hér til starfa
fyrir allar aldir á morgnana, hyggur að, hvort allt sé í lagi, áður en kennsla
byrjar, opnar kennarastofuna og tekur til handargagns blöð og tímarit, sem
þar hafa safnast á borðið kvöldið áður. Hún lítur eftir, að allt sé í röð og
reglu í ríki sínu, áður en hin daglega barátta er hafin í Valhöll vorri. Það
leynir sér eigi, að hún ann skólanum. Henni þykir vænt um heimkynni hans
og húsakost. Skólinn er henni hjartfólginn, af því að hún hefur unnið honum
vel og þjónað honum af trúmennsku og alúð. Slíkur vinarhugur er lán henn-
ar. I unnandi þeli felst jafnan ylur og hugarauður. . .
Sigurður lýkur ræðu sinni á þessa leið:
Arangur af ævistarfi Rúnu er þess eðlis, að öll veraldarinnar vélræna og töl-
vísi fær eigi nrælt hann né vegið né sýnt hann í tölum né talnamerkjum. Dag
hvern sér hún árangur vinnu sinnar og iðni. En á þeim árangri hvfla þau
álög, að hann er af máður næsta morgun. En árangur er árangur, þótt eigi
verði hann mældur né veginn né verðmæti hans reiknuð, og hann eyðist
fljótt, sem títt er um flest mannanna verk. Það er einlæg ósk mín, að Rúnu í
Barði megi sem lengst njóta við hér í skólanum. Frá henni leggur yl og hlýju
um göng og stofur, er hún gengur um þau. Það verður tómlegt, eyðilegt,
dapurlegt, er hún hverfur héðan af göngunum og þau missa nokkuð af þeim
svip, sem lengi hefir einkennt þau og þeim verður ekki bætt, þá er Rúna í
Barði hverfur þaðan með hina hljóðlátu iðju sína og sitt hæverska menning-
arstarf.26
Ræður Sigurðar skólameistara sem til eru á prenti í skólaskýrslum og
ritgerðasöfnum eru ljósasta vitnið um skólastjórnarlist hans. Par er
að vísu hvergi nærri allar ræður hans að finna, en nógu mikið til að
veita glöggva hugmynd um stefnu hans og aðferðir í skólastjórn. Ein
af þessum ræðum heitir „Boðorðið mikla“. Það boðorð var að yrkja,
ekki aðeins í bókmenntalegri né búfræðilegri merking orðsins, held-
ur að yrkja hvern sinn hugarreit. Honum var mest í mun að gera
hvern nemanda að ábyrgum drengskaparmanni, er nýtti sér sem
framast hann mátti allar leiðir til þroska. Sjálfsagt hefur margt í
þessum ræðum farið fyrir ofan garð og neðan hjá misþroskuðum
nemendum. En svipmikill persónuleiki flytjandans og siðferðileg al-
vara hafa haft sín áhrif og naumast fór hjá því að eitthvað af boð-
skapnum seytlaði inn í hugi áheyrendanna.