Andvari - 01.01.1914, Síða 133
Skilnaður Norðmanna og Dana.
129
noltkuð á hreyíingu, sem nú verður að gera nánari
grein fyrir.
Þó að ekki sé hægt að segja um norsku þjóð-
ina, að hún enn þá, þrátt fyrir alt og alt, liafi í
heild sinni verið orðin fráhverf konungi sínum eða
danska sambandinu, þá var þó risinn upp örlítill
flokkur í landinu, sem sá, að svo búið mátti ekki
lengur standa. Foringi þess flokks var einn merk-
asti Norðmaðurinn, sem þá var uppi, Hermann
Wedel, greifi af Jarlsberg. Uppeldi hans og æfiferill
var allsendis ólíkur því sem annars gerðist í Noregi.
Hann var ekki einu sinni fæddur í Noregi, heldur
á Frakklandi, var uppalinn á Englandi og var orð-
inn fullra 27 ára þegar hann að fullu tók sér ból-
festu í Noregi. Hann hafði því í uppvexti sínum
livorki drukkið inn í sig hollustuna við Aldinborgar-
ættina né hatrið til Svía, sem var svo rótgróið í hug-
um Norðmanna. Það er enginn minsti vafi á, að
hann var sannur föðurlandsvinur, en hann leit á
málefni Noregs eins og hámentaður Evrópumaður
og var laus við alt það þröngsýni, sem einkendi svo
mjög hugsunarhátt Norðmanna á þeim tímum. Hann
hafði þegar frá upphafi stækustu óbeit á dönsku
stjórnarfari, en hneigðist miklu meir til Svía. Hann
áleit sænskt-norskt samband pólitíska nauðsyn margra
hluta vegna, en sérstaklega þó vegna sameiginlegra
landvarna. Hann hafði auðvitað hingað til liaft
fremur hægt um þetta í Noregi, en hafði komið sér
í samband við mikilsmegandi menn i Svíþjóð og tjáð
þeim skoðanir sínar. Þeir höfðu tekið honum tveim
höndum, enda var það gömul pólitísk hugsjón með-
al Svía, að ná sambandi við Noreg á einn eða ann-
an hátt. Og nú vaknaði þessi liugsun upp með nýj-
Anelvari XXXVIII. 9