Andvari - 01.01.1914, Blaðsíða 138
134
Skilnaður Norðmanna og Dana.
merkur, eins og honum hafði verið skipað, tók hann
sér ferð á hendur til Þrándheims. Hann fór hinn
gamla konungaveg upp Guðbrandsdali og var alstað-
ar tekið tveim höndum. Hinn 5. febr. kom hann til
Niðaróss. í ræðu, sem hann hélt þar, komst hann
meðal annars svo að orði, að »örlög sín og Noregs
skyldu aldrei verða sundurskilin«.
Frá Þrándlieimi hélt hann aftur suður á bóginn
og hinn 1(3. febr. átti hann fund á Eiðsvelli með 20
mönnum, sem hann hafði kvatt á sinn fund. Voru
það auðvitað alt mikils metnir og þjóðkunnir menu
og vildi hann nú ráðgast við þá um, hvað gera
skyldi. Fyrir þessari samkomu lýsti prinsinn yfir
þeirri skoðun sinni, að ekki væri annað tiltækilegra
en að liann tæki við stjórn landsins, sem óðalbor-
inn einvaldskonungur, en tjáði það um leið faslan
ásetning sinn að gefa landinu frjálslega stjórnarskip-
un við fyrsta tækifæri. Móti þessari ráðagerð risu
allir fundarmenn. Það var fastlega brýnt fyrir prins-
inum, að slíkt tiltæki mundi aldrei fá fylgi þjóðar-
innar. Hann yrði fyrst og fremst að kalla saman
þjóðarþing, sem gæfi landinu stjórnarskrá og kjrsi
þvi konung, því að nú væri fullveldið yfir Noregi
liorfið í hendur þjóðarinnar og mætti enginn annar
með það fara. Hins vegar skoruðu þeir á prinsinn
að hafa landstjórnina á liendi fyrst um sinn, en ekki
sem konungur, lieldur sem landstjóri (Regent), og
vinda sem bráðastan bug að því, að stofna til kosn-
inga. Og það fullvissuðu þeir hann loks um, að ef
hann færi svo að, væri enginn vafi á því, að hann
yrði kjörinn konungur landsins.
Kristján Friðrik fór að ráðum fundarmanna.
Hann skynjaði þegar, að hugmyndin um fullveldi