Búnaðarrit - 01.01.1906, Blaðsíða 192
BÚNAÐARRIT
180
b. Afbrigði hafa ákveðin einkenni og eiginleika; hér
má nefna t. d. hrisullaða, vöðvaþétta eða koiótta
kynstofninn í íslenzka fénu.
3. Til þess að bæta kynstofninn hafa þrjár leiðir
verið taldar:
að veija hið bezta af hinu staðvanda kyni;
að blanda óræktað fé með ræktuðu og
að kaupa ræktað fé frá öðrum löndum eða héruð-
um og halda því óblönduðu.
Ilver þessara aðferða er bezt, verður ekki með vissu
sagt um, svo ólíkt hagar iil á ýmsum stöðum, bæði
með markað o. fl. Fyrstu aðferðina telja menn áhættu-
minsta; en víst finst mér vafi leika á því, hvort það er aðal-
kosturinn. Hún tekur oftast langan tíma og á því vel við
spaka menn. Þeir sem hafa komið upp sauðfé með
kynbragði með þessarri aðferð, hafa sett sér mark og
þá hafa þeir fyrst og fremst tekið tillit til náttúruskii-
yrðanna og séð hvað þau leyfðu; ihugað vel hvaða að-
alafurð það er, sem á að sækjast eftir: hvort það er
kjöt, mjólk eða ull og tekið þá tiilit til markaðsins í
þátíð og framtíð, samgöngufæra o. s. frv. Þegar mönn-
um er orðið Ijóst, að hvaða marki þeir vilja stefna, þá
er að halda sleitulaust og beint að því og fara hvorki
til hægri né vinstri, sé mark þeirra í samræmi við kröfu
staðhátta og tímans. Sá fjáreigandi, sem ekki veit hvað
hann vill, gengur frá einu til annars, vill framleiða sem
mest kjöt þetta áiið, en sem mesta ull hitt árið, breyta
sköpuiagi skepnanna á ýmsan hátt o. s. frv., hann nær ekki
góðu takmarki og getur ekki komið upp góðum fjárstofni.
Önnur aðferðin, að blanda óræktuðu og ræktuðu fé
saman, hefir oít gefist vel, en oft eru þó misbrestir því
samfara. Það er nokkuð komið undir því, hve lengi
þarf að blanda; því oftar sem blöndunin er endurtekin,
því vandameiri og kostnaðarmeiri verður hún. En eldrei
má nota kynblendingshrúta til undaneldis fyrri en mark-
inu er náð, hvort sem það er í 5., 10. eða 20. lið. Kyn-