Búnaðarrit - 01.01.1906, Blaðsíða 224
218
BÚNAÐAERIT
Það er alkunnugt, að vinnukraftur heflr minkað í
sveitunum undanfarin ár, og er það afar-eðlilegt að svo
sé, með því að auðveldara og auðveldara verðúr að hafa
ofan a,f fyrir sér við sjávarsíðuna er bátum og veiðar-
færum fer fram, en landbúnaðurinn hefir staðið á sama
„bernsku“ stiginu öldunum saman. Landbúnaðurinn get-
ur því ekki veitt verkamönnum öllu betri kjör nú en
fyrrum og kaupið verður ekki hækkað nema með því
að draga af ágóða bóndans. Eftilvill eru lífskjörin jafn-
vel verri, því bæði hefir veran í dölunum orðið dapur-
legri og vinnan erfiðari er skógarnir hurfu smámsaman
og landið blés upp. En með því nú þegar er orðið erfitt
að fá nægilegan vinnukraft til túnhirðingar og sláttar,
þá mun verða miklu erfiðara að fá vinnukraft til að
rækta skóg og hirða.
Eins og eðlilegt er hafa menn lagt rnesta áherzlu
á fjárræktina, en hún er þó nokkur þrándur í götu og
orsakar að öil vinna við skógrækt og hirðingu verður
kostnaðarsamari en annars þyrfti að vera, því lausar
skepnur, oinkum fé og hestar, eru hinir mestu fjendur
ungviðisins. Yart mun of djúft tekið i árinni, þótt svo
s'é að orði komist, að fé og hestar hafi átt mestan þátt
í eyðingu skóga á íslandi; auðvitað mál er, að ýmislegt
annað, t. a. m. kolabrennsian, hefir hjálpað til. Þegar
vei er aðgætt, eru kjörrin og skógleifarnar bezta sönn-
unin í þessu efni. í ýmsum öðrum norðlægum löndum
hefir reynslan og ieitt í ijós, að lausar skepnur eyði-
leggja skógana og það meira að segja i löndum, þar
sem skógurinn á við miklu betri kjör að búa en á ís-
landi; en þrátt fyrir betri kjör þrífst skógur þar ekki
sé hann beittur. Ekki þarf lengra að leita, en til Dan-
merkur. Fyrir 1805 stóð skógræktin þar á svipuðu stigi
og nú gerist á íslandi; eftir skýrslum frá þeim tímum
að dæma, voru skógarnir þannig á sig komnir, skömmu
á undan 1805, að leitun var á góðu smíðaefni, ungviði
var þar ekki og svo voru þeir gisnir, að sjá mátti um