Búnaðarrit - 01.01.1906, Blaðsíða 214
208
BÚNAÐARRIT.
hefir Skotum og Norðmönnum reynst að fyrirbyggja sjúk-
dóminn með því, að þurka votlendi og mýrar, þetta
nauðungar beitiland sauðfjár, og breyta jurtagróðrinum
til hins betra
Þessir áminstu sjúkdómar gera, sem kunnugt er,
mestan skaða á lömbum eða gemiingum. Ef menn ættu
ekki annað af lömbum á vetrum en það, sem þarf til
viðhalds fjárstofninum eða rúmlega það, yrðu efalaust
þessir sjúkdómar miklu viðráðanlegri. Eg álit að þeim
verði bezt varist með: 1. að forða iömbum frá því að
gresja í mýrum og votlendi. 2. að fóðra lömb á vall-
lendisheyi og góðu uppsprett.uvatni.
í sambandi við þetta vil eg geta þess, að það skortir
mikið á, að fé sé alment séð fyrir nægu og góðu vatni
á vetrum, og með því eru skepnurnar kvaldar og menn
gera sér sjálfum skaða. Þetta veidur ekki einungis van-
þrifum, heldur og oft sjúkdómum og dauða skepnanna.
„Snjóvgun" eða snjógjafir í vatnsstað er alveg ófull-
nægjandi vökvun, með einsömlu þurru heyi, og féðhefir
sjálft ekki vit á að velja sér bezta vatnið, þegar það
kemur fyrst út úr húsunum, en gerir sér að góðu alt
vatn, er það nær í, jafnvel þótt það sé skaðlegt. Það
er fávizkulegt að heyra menn, er gefa snjó í vatns stað,
halda því fram, að þeir geri það vegna þess að í hon-
um séu sölt, sem ekki séu í vatninu. í snjónum eru
engin sölt; þegar vatn gufar upp, verða söltin eftir;
þegar vatn frýs, frjósa ekki söltin, sjávarís er ósaltur. í
uppsprettuvatni eru sölt og kolsýra, sem heldur þeim
uppleystum. í heyfóður vanta oft sölt, sem líffærin þurfa
þá að fá með vat.ninu. Því miður er fjárhúsalögunin
alment þannig hér á landi, að ílt er að koma fyrir í
þeim brynninga-stokkum svo vel fari, en frágangssök er
það ekki. Menn segja að fé sé fóðurfrekara þegar því
er brynt, en þegar því er gefinn snjór. Þetta kemur þá
af því, að fénu er of sjaldan brynt, það er mjög þyrst
og drekkur þá óeðlilega mikið í einu, þenur um of út