Búnaðarrit - 01.01.1906, Blaðsíða 231
BÚNAÐARRIT
225
bætast stöðugt við og að lokunum verður runnurinn svo
umfangsmikill að fóð nær ekki til miðsprotanna, þeir
njóta því friðar og geta vaxið á hæðina, en skuggavarpa
þeir á lægri sprotana og draga þannig úr vexti þeirra.
Þannig eru hinar margstofna 50—70 ára eikur á Hall-
ormsstöðum, Hálsi og Þórðarstöðum orðnar til. Þess-
konar trjám má skipa á bekk með „krypplingum" þegar
borið er saman við tré, sem vaxin eru upp af fræi. Á
íslandi er ekki framar auðið að gera þenna samanburð,
en eg hefi átt þess kost í Danmörku. Á Austur-Jótlandi
i nánd við Horsens, er beykiskógur, sem hefir verið
beittur í uppvextinum. Þar eru beykitrón margstofna,
45—50 fet á hæð og hór um bil 100 ára gömul, en
iila þola þau samanburðin við hin 70—90 feta háu tré,
er gróðursett voru skömmu eftir skógfriðunina. En ís-
lenzku birkitrén eru allra þakka verð. Þau hafa. náð 25
—30 feta hæð, þrátt fyrir erfið æfikjör, og bera þess
Ijósan vott, að íslenzka birkið er þróttmikið og íslenzki
jarðvegurinn næringarríkur, og hefðu tré þessi vaxið á
friðuðu svæði, væri óhætt að fullyrða, að þau hefðu náð
50 feta hæð. Jafn vel hinir limlestu runnar i girðing-
unum á Hallormsstöðum og Hálsi teygja svo fljótt úr
sér að furðu gegnir, og verða eflaust miklu meira en
30 feta háir með tímanum.
Yæri áhugi alþýðu vakinn á skóggræðslunni og
menn skildu til fulls hverja þýðíngu hún hefir, og væru
skógarnir því næst algjörlega friðaðir um land alt, mætti
skipa skógmálunum þannig, að stjórnin keypti í viðbót
við Hallormsstaða-, Háls- og Vaglaskóg, fjórar skógar-
jarðir, helzt á Vestur- og Suðurlandi. í hvert skógar-
umdæmi ætti að skipa 1 eða 2 skóggæzlumenn; þeir
ættu að hirða skógana og segja fyrir verkum hver í
sínu umdæmi, ferðast um hóraðið og láta mönnum í tó
upplýsingar viðvíkjandi hirðingu kjarra og allri skógrækt.
Eg álít að ekki veiti af tveimur skóggæzlumönnum í
hverju umdæmi, því ferðalögin mundu verða of lang-
15