Morgunn - 01.06.1934, Blaðsíða 132
126
MORGUNN
kvæmur frá upphafi til enda. Af honum hefir að miklu
leyti vaxið ein hin einkennilegasta grein bókmenta
vorra þar sem þjóðsögurnar eru. Því að á því getur eng-
inn vafi leikið, að draumar, sýnir og dulheyrnir eru und-
irrót sagnanna um það, er framliðnir birtast mönnum í
svefni eða vöku, um fylgjur, álfa, drauga og margs-
konar fyrirboða óorðinna hluta. Af sömu rótum hefir
það oftast verið runnið, er menn þóttu forspáir, en þeir
menn hafa eigi verið fáir hér á landi. . . . íslendingar
hafa raunar alt af trúað því, að fyrirbrigðin væru ekki
heilaspuni einn, þó að þeir hafi látið það mismikið uppi,
eftir því hvernig tíðarandinn blés. Það er því engin til-
viljun, að andatrú og rannsókn dularfullra fyrirbrigða
hefir fallið alþýðu manna vel í geð hér á landi og mætt
minni mótspyrnu og óvild en víða annarstaðar. Það er
af því, að þessi fyrirbrigði eru gamlir kunningjar, sem ís-
lendingar hafa lagt sérstaka rækt við“.
Ummæli Vljög hugnæm eru ummæliEggerts Ólafs-
Eggerts sonar, sem Dr. G. F. tekur upp úr ferða-
Ólafssonar. bók hans. Þau fara hér á eftir: ,,Hin al-
genga skoðun, að illir andar hafist helzt við á auðnum
og dimmum stöðum, f jöllum, dölum og kirkjugörðum, er
einnig hér á landi; og er það því engin furða, þó að menn
hafi margt að segja af draugum einmitt á nyrztu og
strjálbygðustu stöðum landsins, en aftur á móti mjög
lítið á Suðurlandi, þar sem þéttbýlt er og nokkrir út-
lendingar búa stundum, auk verzlunarmanna, sem eru
þar á sumrum. Þessu máli gegnir auðvitað svo, að hinn
langi vetur, hinar dimmu nætur og einveran hafa mjög
stutt að því á útkjálkunum, og þó einkum norðaniands,
að ala ugg og illar ímyndanir hjá þjóðinni, sem hinsveg-
ar er þunglynd að eðlisfari, og það því fremur, sem hún
veit um velmegun sína fyrrum, en ber nú farg fátæktar-
innar og annarar eymdar, án þess að hafa eða þekkja
nokkurt ráð, dægrastyttingu, skynsamlegar skemtanir
eða neitt annað til að hressa hugann og hafa af sér með.