Helgafell - 01.12.1942, Blaðsíða 112

382
HELGAFELL
sagnir hans reikular — réttar sagnir
stundum langt fyrir ofan meðallag, en
stundum langt fyrir neðan — og með-
altalsárangurinn varð lakari en áður.
Onnur tilraunapersóna, sem var kona,
virtist vera alveg óháð fjarlægðinni.
AthyglisverSar voru tilraunirnar, er
fóru þannig fram, að sendandinn sat í
Durham og tók upp eitt ESP-spil á
fimm mínútna fresti og virti það fyrir
sér gaumgæfilega. í 250 mílna fjarlægð
sat konan og hafði hjá sér úr, sem stillt
hafði verið nákvæmlega eftir úri send-
andans. Reyndi hún nú í hvert sinn
að ná myndinni úr huga sendandans
fyrir fjarhrif og skrifaði niður sagnir
sínar. Á fyrsta degi komst hún upp í
19 réttar sagnir af 25 að meðaltali, og
næstu tvo daga náði hún 16 réttum
sögnum aS meðaltali. Líkindalögmál-
ið segir, að hér geti naumast verið um
tilviljun aS ræða. Líkurnar gegn því
skipta billjónum á móti einum.
Fram til ársins 1937 vöktu tilraunir
dr. Rhines tiltölulega litla athygli al-
mennings, enda þótt bókin Extra-Sen-
sory Perception kæmi út árið 1934, og
greinar um efnið hefðu öðru hverju
birzt í tímaritum. Þá kom út bókin
Neu) Frontiers oj the Mind, sem vakti
feiknaathygli. í vöruhúsum New York
borgar var farið að selja ESP-spil og
smáhefti til þess að skrá í prófniður-
stöður. Fjarvísi varð nú umræðuefni
manna um land allt. Zenith-útvarpsfé-
lagið í Chicago stofnaði jafnvel til
nokkurra fjarhrifaprófa í útvarpi, en
ekkert 1 om þar fram, sem hefði sönn-
unargildi.
Raunar hefur enginn málsmetandi
sálfræðingur leyft sér að kalla dr.
Rhine svikara, loddara og þar fram
eftir götunum, en þó var gefið í skyn
ýmislegt í þá átt. Röksemdir sálfræS-
inganna voru yfirleitt þessar : 1) Rhine
var sannfærður um það, að óskilvitleg
skynjun væri staðreynd, áður en hann
hóf tilraunir sínar. Hann hefur því svo
að segja beinlínis raðað spilunum og
stillt svo til, að útkoman yrði stuðning-
ur við skoðanir hans sjálfs. 2) Þeir,
sem tilraunirnar gerðu, voru hirðulaus-
ir, hafa gefið tilraunapersónunum ein-
hvers konar vísbendingar, taliS skakkt
saman réttar og rangar sagnir eða haft
á annan hátt áhrif um niSurstöðurnar,
annaðhvort viljandi eða óviljandi. 3)
ESP-spilin eru gölluS, svo að tilrauna-
persónurnar geta lesið á þau. (Ein út-
gáfa spilanna var vissulega illa prent-
uð, svo að hugsanlegt er, að menn með
óvenjuskarpa sjón hefðu séð teiknin
í gegn um þau úr ákveðnu sjónar-
horni). 4) ASeins þær tilraunir, sem
gerðar voru á ,,góðum“ tilraunaper-
sónum, hafa verið teknar til greina,
hinum hefur verið stungið undir stól.
5) Þetta getur alls ekki átt sér stað.
Þetta getur alls ekki átt sér stað.
Ovenjulegasta verk dr. Rhines hef-
ur sennilega verið sá flokkur tilrauna,
sem hann gerði árin 1934—35 um frú
Elieen Garrett frá London, sem mun
vera einhver kunnasti og áreiðanleg-
asti miðill í heimi. Þegar hún fellur í
dásvefn, virðist hún hætta að vera frú
Garrett, en tekur upp rödd, hegðun og
allan persónuleik ,,Araba“ nokkurs,
sern nefnir sig ,,Uvani“ og þykist vera
tengiliður hennar viS andaheiminn. —
Rhine fann nær engan mun á hæfi-
leika frú Garretts og ,,Uvanis“ í þessu
efni. BæSi höfðu mikla fjarhrifagáfu,
en minni skyggnigáfu. Alls voru gerð-
ar um frúna nærri því 15 000 tilraunir,
og hún komst upp í 6,5 réttar sagnir
aS meðaltali. Þetta virðist ekki sér-
staklega glæsilegur árangur, ef miðaS
er við sumar þær tilraunir, sem áður
eru nefndar, en þegar hinn mikli til-