Helgafell - 01.12.1942, Blaðsíða 144

414
HELGAFELL
stjórann, Þórarinn Þórarinsson, sem lýsir full-
um skilningi á gildi lista fyrir menningarlíf
þjóðarinnar. Hann tekur þar fram, að vel megi
hugsa sér, að breytt verði ,,um form og fram-
kvæmdaaðferðir" í skiptum hins opinbera við
listamennina, því að aðalatriðið sé, „að fagrar
listir fái verðskuldaðan stuðning". Þetta munu
allir iðkendur og unnendur lista taka undir.
Listastarfsemin í landinu má aldrei verða
flokksmál, og engum mun meir um það hug-
að en listamönnunum sjálfum, að friður geti
skapast um málefni þeirra, svo þeim gefist
frjálsræði og næði til að vinna að verkum sín-
um, hvcr á sínu sviði, og eftir beztu getu. Má
einnig fullyrða, að beztu menn allra þingflokk-
anna séu nú reiðubúnir til að bcita sér fyrir
því, að svo megi verða.
Það er ekki hægt að skiljast svo við þetta
mál, að ekki verði sérstaklega á það drepið,
að allar umræður á fundum Listamannaþings-
ins fóru fram með hinni mestu hófsemi og
spekt, og að fullt samkomulag var um allar
þær ályktanir, sem þar voru gerðar. Virtist
öllum þátttakendum fyrst og fremst um það
hugað, að finna sameiginleg sjónarmið og
gættu þess vandlega að láta ekki sérskoðanir
á aukaatriðum standa í vegi fyrir því, að ár-
angur mætti nást. Fer ekki hjá því, að ef full-
trúar þjóðarinnar á Alþingi sýndu að jafnaði
eins mikinn samkomulagsvilja um þýðingar-
mikil mál, væri vegur þess nú meiri og ástand-
ið í landinu betra en það er. Ýmsar ytri að-
stæður ættu þó á síðustu tfmum að vera þess-
um sömu fulltrúum nokkur hvatning um það
að leggja þröng flokkssjónarmið á hilluna um
stundarsakir og vel mega þeir vita, að þjóðin
getur auðveldlega glatað, fyrir handvömm
þeirra, þeim verðmætum, sem hvorki þeir eða
aðrir munu viðbúnir að skila henni aftur í
hendur. En nú er svo komið, að í hvert skipti,
sem Alþingi er kallað saman, hrekkur þjóðin
við og fyllist nýjum ugg og ótta um fram-
tíð sína.
í siðasta hefri Helgafells var grein efrir Þor-
vald Skúlason listmálara um uppdrátt þann af
væntanlegri Hallgrímskirkju á Skólavörðuhæð,
sem húsamcistari rík-
HALLGRÍMS- ins hefur gert. í grein
KIRKJA Á SKÓLA- þessari kemst listmál-
VÖRÐUHÆÐ. arinn að þeirri niður-
stöðu, að ekki fari hjá
því, að nefnd kirkjubygging muni bera list-
menningu vorri fremur Iélega sögu um ó-
komnar aldir. Flestir húsameistarar munu og
ófeimnir á að láta sömu skoðun í Ijós, þegar
mannvirki þetta ber á góma, en þó virðast
þeir að mestu ætla að horfa þegjandi á það,
að bygging þcss verði hafin. Að sjálfsögðu
verður ekkert um það fullyrt, hvort uppdrátt-
urinn sé gerður af slíkum andlegum vanefn-
um, sem þessir kunnáttumenn vilja vera láta,
og persónulega finnst mér kirkjulíkanið sízt
verra en sams konar „modell", sem kunnáttu-
menn í kökuskreytingu búa til úr „marsipan".
En hvað sem því líður er það auðsætt, að for-
vígismenn kirkjubyggingarmálsins hafa tæp-
lega gert mikla gangskör að því að leita af
sér allan grun um það, að ekki fengist annar
betri uppdráttur til að fara eftir. Raunar mun
nú ekki til þess hugsað að byggja nema lít-
inn hluta af kirkjunni fyrst í stað, og ef að
vanda lætur mun jafnvel mega vænta þess,
að þar við sitji, og er þá auðvitað mikið undir
því komið, að skásti partur listaverksins verði
fyrir valinu. En jafnvel þó svo tækist til, gæti
það prýðilega nægt til að gefa enn einum hluta
bæjarins afkáralegan svip, og þá er ekki síð-
ur sá listamaður undarlega gerður, sem sættir
sig við, að þannig sé farið með verk hans,
því vitanlega er slík ráðstöfun sambærileg við
það, að málverk væri selt í pörtum, eða að
Bandaríkin hefðu til að byrja með gefið okk-
ur aðra löppina af Leifi heppna árið 1930, og
sett hana upp á Skólavörðuhæð. — Enn mun
ýmsum finnast eitthvað óhugnanlegt við þann
skyndilega áhuga, sem hefur gripið menn að
hefja þessa kirkjubyggingu, einmitt nú, og
er þetta ekki sagt vegna þess, að ég telji ekki