Helgafell - 01.12.1942, Blaðsíða 142

412
HELGAFELL
á mis við þann sóma, að sjá nafn formanns síns eða annars fulltrúa úr stjóm sinni
undir ávarpinu í vor, þótt formaðurinn skarti nú síðastur í endurprentun þess í
„Norrænum jólum“. Gildar afsakanir koma hér ekki til greina, þar sem formaður
og ritari Bandalagsins vom aldrei fjarverandi samtímis um það leyti, er ávarplð
var úr garði gert. Yfirleitt var talsverður „lnnangarðs“bragur á undirbúnlngi máls-
ins, en þó að sjálfsögðu án vitundar eða vilja hins liðgenga ritara Norræna félags-
ins, er einkum hafði hann með höndum. Þannig kemur það undarlega fyrir sjónir,
að gengið skyldi vera fram hjá próf. Sigurði Nordal, er undirskriftum var safnað,
þótt á allra vitorði sé, að vart muni nokkur íslendingur kunnari né kunnugri í
Noregi en einmitt hann, og enginn hafi lagt meiri skerf til vinsamlegra og virðulegra
menningarkynna frændþjóðanna á síðari árum.
En því er þessi framkoma í sambandi við undirbúntng Noregssöfnunarinnar í
vor gerð að umtalsefni, að engin ástæða er til þess, að rlthöfundar og listamenn
geri sér það að góðu framvegis, að vera sniðgengnir á opinberum vettvangi í þeim
málum, sem ætla má, að þelr láti sig varða og vllji liðsinna, ýmsum öðrum fremur.
Og það er ekki af neinu yfirlætl fyrlr hönd Rithöfundafélagsins, heidui- til árétt-
ingar framansögðu, að á það skal bent, að félagið hefur nú þegar lagt jafn mikið
af mörkum til stuðnings Norðmönnum og stærsta einkafyrirtæki landsins, og jafn-
framt hið stórgjöfulasta, til Noregssöfnunar Norræna félagsins.
í sambandi við þetta mál má gjaman minnast þess, að auðsætt virðist, að Rit-
höfundafélaginu og öðrum félögum lnnan Bandalags ísl. listamanna, svo og Banda-
laginu sjálfu, ætti að vera í lófa lagið að afla sér nokkurs fjár til félagsstarfsemi
nú og framvegis, og er Jafnvel óvíst, að önnur fátæk félög og umkomulítll á veraldar
visu standi betur að vígi að því leyti. Rithöfundafélaginu ætti t. d. að vera auðvelt,
að vinna sér fé með 2—3 upplestrarkvöldum á ári, þar sem skáld og rithöfundar
kæmu fram sem sjálfboðaliðar. Engum rithöfundi innan félagsins mundi lieldur
tilfinnanleg fórn, þótt sú regla væri upp tekin, að 10 eintök hverrar nýrrar bókar
hans væru tölusett og einkennd sérstaklega, í því skyni að selja þau hærra verði
en ella, til ágóða fyrir sjóð félagsins, — en kaupendur að þeim vísir fyrir fram,
jafnvel þótt harðna kunni í ári. Eigi félög íslenzkra Iistamanna að vera hlutverkum
sínum vaxin, þurfa þau, meðal margs annars, að hafa fé á milli handa, og leiðimar
til að afla þess eru án efa fleiri og greiðfærari en ætla mætti í fljótu bragði,
þar sem svo „óhagsýnir" einstaklingar og ófésælir eiga hlut að máli.