Tímarit Máls og menningar - 01.05.1987, Page 58

Tímarit Mdls og menningar
Heyri eg himinblæ
heiti þitt
anda ástarrómi;
fjallbuna þylur
hið fagra nafn
glöð í grænum rinda.
Lít eg það margt,
er þér líkjast vill
guðs í góðum heimi;
brosi dagroða,
blástjörnur augum,
liljur ljósri hendi.
Mér hefur skilist að talið sé að þetta kvæði sé orkt til annarrar konu en
Þóru. Vegir hjartans eru órannsakanlegir eins og vegir guðs.
Askæra, ylhýra málið,
og allri rödd fegra . . .
Svo kvað Jónas um móðurmál sitt, enda munu fáir hafa átt ríkari þátt í
viðreisn íslenskrar tungu á nítjándu öld en hann.
A dögum Jónasar þekktist ekki óháttbundinn kveðskapur og form ljóða
hans er ætíð bundið íslenskri braghefð, en þó munu sumir hættir, sem hann
tíðkaði, hafa þótt nýstárlegir þá. Hinsvegar orkti hann einnig allmikið undir
Edduháttum. Hann sló aldrei slöku við að vanda snið ljóða sinna um
bragreglur og hljómfall, en það var einkennandi hversu orðalag hans var
oftast óþvingað og nærri mæltu máli. Ljóðið lá honum svo létt á tungu að
hann þurfti hvorki að nálgast hina flóknu orðaröð fornskáldanna né kenn-
ingar rímnaskáldanna til þess að orðin féllu í réttar skorður.
Eg tel víst að hann hafi haft mest áhrif á málið með ljóðum sínum en
áreiðanlega einnig með því sem hann ritaði í óbundnu máli. Grasaferðin,
ævintýrin, þar á meðal gamansagan um Englandsdrottningu. Allt var þetta
svo skemmtilegt og vinsælt og vel fallið til þess að glæða smekk fyrir fögru
máli og framsetningu. Auk þess fékkst hann talsvert við þýðingar, kemur
mér þá í hug Ævintýrið af Eggerti Glóa. Það er sagt að lesendum Jónasar
hafi ekki fallið það í geð, líklega vegna þess að mönnum hafi fundist að
ævintýri yrðu að fara vel. Þetta ævintýri fer ekki vel, en skáldlegt er það og
eg held að þýðingin sé frábær, ekki síst vegna þess hvað hún fellur undur vel
að efninu.
184