Tímarit Máls og menningar - 01.06.1990, Blaðsíða 54

1. „Wer nicht liigen kann, weiss nicht was Wahr-
heit ist.“ Also sprach Zarathustra. En Buch fiir
Alle und Keinen. Werke II. Hrsg. von Karl
Schlechta, Munchen 1969 (1883-85), bls. 526.
2. Sjá grein Guðrúnar Bjartmarsdóttur: „Hlut-
verkaskipun í Fornaldarsögum Norðurlanda",
Mímir nr. 27, Reykjavík 1979, bls. 30^43.
3. Sjá grein Ruth Righter-Gould: „The Fornaldar
sögur Nordurlanda: A Structural Analysis",
Scandinavian Studies, Vol. 52 No. 4, 1980, bls.
423-441.
4. „Zum Wesen der Fas. gehört eben, dass sie die
verschiedenen Strömungen in sich aufnimmt.“
Helga Reuschel: Untersuchungen iiher Stoff
und Stil der Fornaldarsaga. (Bausteine zur
Volkskunde und Religionswissenschaft. Heft
7) Biihle, 1933, bls. 10.
5. Um aldur og handrit sagnanna má t.d. lesa í
formála R.C. Boers að Örvar-Odds sögu, Leid-
en 1888; formála Einars Ólafs Sveinssonar að
Njálu, íslensk fornrit XII bls. lxxxi; formála
Ólafs Halldórssonar að Áns rímum hogsveigis,
Reykjaví 1973, bls. 74-82; bók Jan de Vries,
Altnordische Literaturgeschichte. Band II,
Berlin 1967, bls. 487-498.
6. Ans saga bogsveigis, bls 402. Eg styðst við
fjögurra binda prentun Guðna Jónssonar á
fornaldarsögunum, annað bindi frá árninu
1950. Tilvitnanir í sögurnar eru teknar þaðan,
nema annars sé getið.
7. Sum þessarar nafna eru vitaskuld sprottin úr
fjölskrúðugum sagnaheimi miðalda. Það er
varla hægt að staðsetja þau í samræmi við nú-
tíma landaskipan. Risaland virðist þó vera
norðarlega, Elfarsker virðist vera einhversstað-
ar í Norðursjó, Akvitanía við Miðjarðarhaf,
Vargeyjar tengjast Risalandi, Helluland er fyrir
vestan Grænland, Húnland er nálægt Ungverja-
landi og Geirröðargarðar og Bjálkaland eru
einhvers staðar þar fyrir austan.
8. Sbr. óprentaða doktorsritgerð Rosemary Po-
wer: The Quests in the Fornaldarsögur
Norðurlanda. Ulster 1982.
9. Örvar-Odds saga í útgáfu Boers 1888, bls. 82.
10. Sbr. Hermann Pálsson og Paul Edwards: Leg-
endary Fiction in Medieval Iceland (Studia
Islandica 30). Reykjavík, 1971, bls. 84-85.
Rétt er að geta þess að fleiri hugmyndir úr
þessu riti hafa reynst gagnlegar við ritun grein-
arinnar.
11. Sjá sama rit bls. 68.
12. Seven Viking Romances. Translated with an
introduction by Hermann Pálsson and Paul Ed-
wards. Penguin, Harmondsworth 1987 (repr.of
1985).
13. Ruth Righter-Gould: „Ans saga bogrveigis: A
legendary analog of Egils saga.“ Mediaeval
Scandinavia 11, Odense 1978-79, bls. 265-70.
14. Hugmyndin um hið gróteska skop, þar sem öllu
er snúið á haus, er sett fram í þekktri bók eftir
Mikhail Bakhtin: Rahelais and his World.
Cambridge 1968.
15. Sbr. Bakhtin, sama rit.
16. Hugmyndin um augnabliksmyndir fortíðarinn-
ar er tekin eftir minni úr einni af hinum tíu
söguspekitesum Walters Benjamins. Þar talar
hann um að til séu augnabliksmyndir úr fortíð-
inni sem eigi það á hættu að hverfa þeim
samtíma sem ekki þekki sjálfan sig í myndinni.
W. Benjamin: Kunstverket i reproduksjon-
salderen og andre essays. Oslo 1975.
52
TMM 1990:2