Tímarit Máls og menningar - 01.09.1998, Page 47

Klaus Schlesinger
Tilgangslaust að veita
viðnám!
Bréf til íslands
Yður langar að vita hvaða setningu ég skrifaði síðast? Skondin spurning
- en hví ekki? Það er orðið þó nokkuð síðan, það var í Wiepersdorf-
höll þar sem ég dvaldi sem styrkþegi í nokkra mánuði og hún var
svona: Það er gaman að lifa. - Verið óhræddur, setningin er ekki eítir mig, enda
þótt rómantísk ára mín hefði enn á ný náð þvílíkum samhljómi við hughrifin
frá návistinni við von Arnim með öllum hallardraugunum sínum að mig
langaði hreinlega ekki lengur að fara aftur inn í borgina. En það mun vekja
áhuga yðar að höfundur hennar er Viktor Klemperer, sá sem samdi bókina um
tungutak Þriðja ríkisins, þessa sem þér hvöttuð mig svo eindregið til að lesa
þegar ég var ungur. Hann skrifaði hana í dagbókina sína í flóttaathvarfi sínu í
Bæjaralandi 5. maí 1945 þegar hakakrossinn hafði í flýti verið rifinn af
samkomuhúsinu og Hidersmyndinni stungið í ofninn.
Ég hafði fengið spennandi tilboð um að sía út eintalsþátt í dagbókarformi
fyrir útvarpið úr þeim þrjú, fjögur þúsund síðum sem hann hafði skrifað
þessi tólf myrku ár og mér fannst að þetta væri setningin sem kórónað gæti
hamingjuríkan endi á þrákelkni hans í að viðhalda sjálfsímynd sinni sem
Þjóðverji.
Ég legg áherslu á að hún samsvarar hugarástandi mínu einungis að
takmörkuðu leyti. Ekki svo að skilja að ég hafi það skítt að öllu leyti, þvert á
móti. Staðan á bankareikningnum er í lagi sem stendur, húsnæðismálin
sömuleiðis og hvað ástinni viðvíkur — nei, ekki orð um það meir! Hvað
sögðuð þér alltaf þegar þér vilduð viðhalda hamingjuríku ástandi: Látum
kyrrt liggja tvu tvu ...!
Því miður er ég ekki þannig maður að persónuleg hamingja veki með mér
tilfinningu um alhliða fullnægju. Frá því að landkrýlið okkar stækkaði svona
mikið hef ég í raun aðeins einu sinni haft það á tilfinningunni að ég gæti sætt
mig við þetta nýja Þýskaland. Þegar ég vaknaði einn morguninn í íbúðinni
TMM 1998:3
www.mm.is
45