Hugur - 01.01.2018, Side 122

Hugur - 01.01.2018, Side 122
122 Sigurður Kristinsson hefur ástæðu til að meta í fari stjórnmálamanna í fulltrúalýðræði. Það er eitt að hafa ástæðu til að meta færni stjórnmálamanns við að ná fram hagstæðri niður- stöðu með málamiðlunum við ótrúlegustu aðila, sem væri útilokað án þess að slægð kæmi þar nokkuð við sögu. Allt annað er að hafa ástæðu til að meta það í fari stjórnmálamanns að hann kæri sig almennt kollóttan um hreinskilni og heiðarleika sem sjálfstæð gildi. Slíkan stjórnmálamann væri einfaldlega ekki hægt að taka trúanlegan eða treysta á. Gildi hreinskilni og heiðarleika virðast því sannarlega mikilvæg í stjórnmálum, þrátt fyrir að ef til vill sé ástæða til að veita stjórnmálamönnum hæfilegt svigrúm til að leika listir sínar við skreytingar og sviðsframkomu í þágu góðra markmiða. Rök af þessu tagi eiga meðal annars við um hugtökin einlægni (e. sincerity) og það að vera sjálfum sér trúr (e. authenticity). Þeir sem sjá ofsjónum yfir hræsni stjórnmálamanna átta sig ekki endilega á því að það er mögulegt fyrir stjórnmála- mann að varðveita þessar dygðir samhliða því sem hann blekkir, dylur og beitir mælskubrögðum að vissu marki.28 Sá sem er sjálfum sér trúr heldur í heiðri þau gildi og skuldbindingar sem skilgreina sjálfsmynd hans, af ástæðum sem hann telur gildar, og segir satt um hver þessi gildi og skuldbindingar eru.29 Í fulltrúa- lýðræði verða kjósendur að geta reitt sig á dómgreind fulltrúa sinna við breytilegar aðstæður án stöðugs eftirlits kjósenda. Þetta er erfitt ef ekki er hægt að treysta yfirlýsingum stjórnmálamanna um það fyrir hvað þeir standi og að þeir muni ekki víkja frá þeim gildum sem þeir lýsa þannig yfir. Að þessu leyti ættum við að gera aðra kröfu til stjórnmálamanna en leikara á sviði.30 Allir vita að leikarinn er ekki persónan sem hann leikur, en við gerum ráð fyrir því að þótt stjórnmálamað- urinn geti verið slóttugur, mælskur og stundum dulinn á staðreyndir, þá blekki hann okkur ekki varðandi það fyrir hvað hann stendur eða hver hann sé. Með því að halda þessari kröfu sífellt á lofti geta almennir borgarar aukið líkur á að stjórnmálamenn verði við henni og séu eins trúir grunngildum sínum og kostur er, jafnframt því sem þeir séu tilbúnir að gera málamiðlanir og haga seglum eftir vindi í þágu góðra markmiða.31 Sambærileg rök hafa verið færð fyrir mikilvægi heilinda (e. integrity) í lýðræðis- legum stjórnmálum.32 Þegar rætt er um heilindi í stjórnmálum er oft einungis átt við breytni í samræmi við siðareglur eða aðrar viðurkenndar reglur.33 Þetta er þó villandi, því að í siðfræði er hefð fyrir því að líta á heilindi sem skapgerðar- einkenni eða dygð sem birtist í því að vera óviljugur að fórna sannfæringu sinni eða fara á svig við hana.34 Geta heilindi í þessum skilningi nokkurn tímann ver- ið dygð stjórnmálamanns á meðan það er staðreynd að í heimi stjórnmálanna eru málamiðlanir nauðsynlegar? Hér má aftur gera greinarmun á því að blekkja 28 Jones 2016: 489–504. 29 Jones 2016: 490. 30 Jones 2016: 496. 31 Jones 2016: 502. Jones vísar í þessu sambandi til tilrauna Daniels Batson 2008 sem sýna fram á fylgni á milli sjálfsvitundar fyrir tilstilli spegils og þess að vera heiðarlegur. 32 Hall 2018. Sjá einnig Nili 2018. 33 Sjá Gebel 2012. 34 Sjá Scherkoske 2013 og Williams 1973. Hugur 2018meðoverride.indd 122 24-Jul-18 12:21:27
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136

x

Hugur

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.