Úrval - 01.02.1947, Síða 35

Stutt yfirlit yfir stjómmálaferil fyrsta
forseta Bandalags sameinuðu þjóðanna,
Paul-Henri Spaak.
Grein úr „The American Mercury",
eftir Andre Visson.
AÐ voru umbrotatímar í Ev-
rópu er Spaak hóf stjóm-
málaferil sinn. Lýðræðið átti í
vök að verjast og varð að
þoka um set fyr-
'ir kommúnisma í
Rússlandi, fas-
isma á Italíu og
nazisma í Þýzka-
landi,en hannvar
þá í uppsiglingu.
í löndum Vestur-
Evrópu, þar sem
þingræðisskipu-
lag hafði verið
frá fornu fari, var
lýðræðisstefnan í
vörn enekkisókn.
Reynslan sýndi,
að kynslóð Spaaks lét sig
meiru skipta félagslegt réttlæti
en stjórnmálalegt frelsi. Spaak
vildi engan veginn láta þjóðina
afsala sér þeim réttindum, er
hinir frjálslyndu forfeður hans
höfðu barizt fyrir og aflað sér.
En hann var þess fulltrúa, að
félagslegt lýðræði ætti að taka
við af því stjórnmálalega, er
takmörkum þess væri náð. Hann
mundi vel að lýðræðinu í Ev-
rópu var upphaf-
lega komið á með
byltingu, og taldi,
að félagslegu lýð-
ræði Evrópulanda
yrði ekki komið á
með öðru móti.
„Byltingartíma-
bilið“í lífi Spaaks
var öfgum bland-
ið. Að eðlisfari
var hann frjáls-
lyndur og stóð þar
á gömlum merg,
haf ði hinar mann-
úðlegu erfðakenningar Niður-
lendinga að bakhjarli, en samt
hugðist hann fara að eins og
byltingamaður einmitt um þær
mundir, er allar byltingastefnur
í Evrópu áttu samkvæmt upp-
runa sínum ekkert skylt við
frjálslyndi. En þessi skoðun