Úrval - 01.12.1954, Qupperneq 68

66
ÚRVAL
er ekkert dýr, sem þorir til við
fílinn. Á Súmatra og Indlandi
eru tígrisdýr, og er hugsanlegt,
að þau ráðist stundum á fíls-
unga. En á Borneó eru engin
tígrisdýr, aðeins pardusdýs.
Sjón, heyrn og þefvísi fílsins
er heldur ekki næmt, enda þarf
hann ekki mikið á þeim skiln-
ingarvitum að halda. Hann veið-
ir ekki sér til matar og þarf
ekki að óttast neitt rándýr,
nema stöku blóðþyrsta veiði-
menn.
Fíllinn lifir eingöngu á jurta-
fæðu. Ég sá nú hvernig þeir
nöguðu kvisti og blöð, hvernig
þeir drógu til sín vafningsflækj-
ur og beygðu pálmatré til þess
að ná í nýgræðinginn efst í
toppinum. Þeir eyjarskeggjar,
sem ég hitti og fylgzt höfðu
með fílahjörðum langan tíma,
fullyrtu að þeir væru sibítandi,
á nóttu jafnt sem degi, og svæfu
aðeins örfáar stundir um lág-
nættið. Enda þarf drjúga tuggu
til að fylla fílsmaga.
Nokkrir fílar í hjörðinni, sem
ég rakst á, voru með tennur,
en flestir voru tannlausir. Ind-
verski fíllinn er líka minni en
Afríkufíllinn. Þeir stærstu, sem
ég sá á Borneó, voru um þrjá
metra á hæð. Afríkufíllinn get-
ur orðið fjóra metra.
Ég fylgdist með hjörðinni
rúman hálfan dag, og því leng-
ur sem ég fylgdist með henni,
því óhræddari og óvarkárari
varð ég. Stundum stóð ég við
trjábol og lét fíl fara framhjá
mér í tveggja til þriggja metra
fjarlægð, og stundum gekk ég
svo nærri hælum fíls, að ég
hefði getað tekið í halann á
honum.
Tvær kýr voru með kálfa.
Ég gætti þess að koma ekki
nærri þeim. Þær voru ekki eins
rólegar og kálfarnir brugðu sér
á leik öðru hvoru, svo að ég
gat átt á hættu að verða á vegi
þeirra. Annar kálfurinn hefur
getað verið tvævetur, en hinn
mun hafa verið næstum nýfædd-
ur, því að hann hélt sér alltaf
í návist móður sinnar, og hann
hafði engan rana, aðeins langt,
uppbrett trýni. Fíllinn er að
heita má ranalaus þegar hann
fæðist, sennilega til þess að
hann eigi betra með að sjúga.
Hjörðin kom loks niður að
lítilli á og þar böðuðu fílarnir
sig allir nema kýrin með ný-
fædda kálfinn. Eldri kálfurinn
stóð fyrst á bakkanum og horfði
á móður sína baða sig. Honum
leizt víst ekki á blikuna, því að
móðir hans gaf honum tvisvar
merki um að koma út í, en hann
hlýddi ekki. Þá kom hún upp
úr, náði í hann með rananum
og dró hann út í með valdi.
Ekki bar á öðru en honum þætti
gaman eftir að hann var kom-
inn út í, því að hann velti sér
á allar hliðar, spýtti vatni, gus-
aði og rumdi hátt. Og þegar
hann átti að koma upp úr, hag-
aði hann sér eins og óþægur
krakki, sem ekki vill koma upp
úr baðinu sínu. Móðirin varð