Úrval - 01.07.1972, Side 132

130
ÚRVAL
nokkur hundruö feta millibili rlsa 40
feta háir, geysimiklir turnar. Aö utan
er hann vlöast úr höggnum steini eöa
múrsteinum, en innan I honum er
samanþjappaöur jarövegur.
En þaö, sem vakti mesta furöu
mlna, var sú staöreynd, aö risaveggur
þessi liggur mjög óvlöa I beina stefnu,
heldur liggur hann I ótal bugöum og
beygjum og svo ferlegum hlykkjum,
aö hann llkist helzt völundarhúsi.
Hann'liggur alls staöar eftir efstu brún
Pa-Ta Lingfjallgarösins (en margir
tindar' I honum ná yfir 1000 metra
Hann hlykkjast yfir Klna eins og
gullinn risasnákur.
Hvernig tókst mönnum á þriöju öld
fyrir Krists burð með skóflur einar og
hamra aö verki aö grafa upp allan
þennan jaröveg og vinna allt þetta
grjót og höggva það til? Hvernig var
unnt að fæöa og klæöa þessa 300.000
verkamenn I þau 20 ár. sem það tók að
ljúka meginhluta hans? Hvernig var
unnt að tengja saman ýmsa hluta
hans, sem unnið var aö samtlmis og
voru I mörg hundruð mllna fjarlægö
hvor frá öörum, þannig aö allir hlut-
arnir mynduöu að siöustu eitt, órofiö
meistaraverk? Og enn er þýöingar-
mesta spurningin eftir. Hvernig
mátti þaö vera, að þjóöarleiðtogum
þeirra tlma dytti I hug að ráöast I svo
hrikalega framkvæmd, þ.e. að þeim
skyldibláttáfram hugsast slíkt og þvl-
llkt? Hver haföi haft til að bera slikt
ofurhugrekki að gefa fyrirmæli um, að
hefjast skyldi handa viö að reisa
mannvirki þetta?
Klnamúrinn mikli reyndist ekki
mjög gott varnarvirki. Helzta hlut-
verk hans var að sýna mörkin milli
hjarðmannanna og flökkuþjóðanna I
noröri og bænda og bæjarbúa I suðri,
sem áttu sér fastan bústað. Einnig
gegndi hann hlutverki sem Samgöngu-
leiö yfir noröurhluta Klna. Tvisvar
uröu verjendum Peking á þau
heimskulegu mistök aö bjóöa ræn-
mgjaflokkum úr noröri aö fara suöur
yfir múrinn, þar eð þeir álitu þá
bandamenn slna. 1 fyrra skiptiö náöu
Mongólarnir (Yanættin) aö norðan
rlkisstjórninni á sitt vald og réðu síöan
lögum og lofum i 128 ár. 1 siðara
skiptiö brutust Manchuarnir (Ching-
ættin), sem komu aö noröan, til valda I
Klna og rílctu þar I 268 ár.
Gert var ráö fyrir, aö Nixon forseti
skoðaði Kfnamúrinn I Nan-kou-fjalla-
skarðinu, en um skarö þetta höfðu
Mongólar oft ráðizt inn I Kína, áöur en
Múrinn var reistur. Þegar við komum
þangaö, sáum viö, aö þar var ekki um
einfaldan múr aö ræða heldur marga
múra, þannig að kæmust innrásar-
seggirnir yfir þann fyrsta, festust þeir
þannig i sjálfheldu milli múranna. Á
leiöinni aö aðalmúrnum fórum við I
gegnum nokkra sllka varamúra, og
var þar einnig um mikil mannvirki að
ræða. Svo I miöju Nan-kou-fjalla-
skaröinu kom ég auga á Múrinn mikla
fram undan, þar sem hann gnæföi upp
á hæöum og fjallatindum, risavaxinn
og stórkostlegur, og hlykkjaðist yfir
fjallaskörö, niöur mikinn bratta og
slöan upp á við á nýjan leik. Hefði
leiösögumaöur minn sagt viö mig:
„Hann var reistur I fyrra,” heföi ég
trúaö honum, þvi aö hvergi gat aö llta
nein merki um vanhiröu og hvergi
minnti hann á rúst.
Ég stökk út úr langferöabllnum og
hljóp að einum af inngöngudyrunum,
en þar var mér tilkynnt, aö Nixon for-
seti mundi ganga eftir austurhluta
Múrsins þarna I fjallaskarðinu. I
vestri gnæfði mjög hár turn á Múrnum
og þurfti að klöngrast upp talsveröan
bratta til þess að komast þangað.
„Mikið útsýni ofan úr turninum,”