Úrval - 01.07.1972, Blaðsíða 134

132
ÚRVAL
Þegar ég fór þaðan út, var klukkan
orðin fimm aðmorgni. Og þá sá ég, að
það haföi snjóað talsvert mikið um
nóttina, svo aö snjóbreiða þakti nú
borgina. Ég fann vindinn feykja snjó-
flygsum i andlit mér, þegar ég gekk út
i myrkrið. Og þetta var mjög notaleg
kennd.
En þegar ég gekk I áttina að gang-
stéíttinni, heyrði ég lág hljóð, eins
konar þrusk eöa skrjáf. Þetta liktist
þvi helzt, að það væri stöðugt verið aö
sópa. Og svo kom ég auga á fólkið,
fyrst nokkra tugi, siðan hundruð og
svo þúsundir og að siðustu hálfa mill-
jón bláklæddra karla og kvenna, sem
'voru vopnuð kústum og skóflum og
voru að sópa snjóinn af götum og
gangstéttum. Fólkið vann þegjandi
þarna i myrkrinu, og ég dvaldi meðal
þess, þangað til dagaði. Það var eins
og allir borgarbúar væru komnir á stjá
til þess að sópa burt snjónum.
Hver karl og hver kona hefur sinn
ákveðna stað i borginni, sem þau eiga
aö gefa sig fram á, hvenær sem snjór
safnast fyrir á götum og gangstéttum.
Hver borgarbúi sópaði af krafti og ýtti
snjónum út i göturæsin. En þaðan
mokuöu svo aðrir honum i hrúgur um-
hverfis stofna trjánna, sem voru með-
fram götunum, svo að trén fengju
nægilega vökvun, þegar hann
bráðnaði. ... .
Meðan ég horfði á þetta, kom hópur
hermanna skokkandi. Þeir hafa lik-
lega verið um 500 talsins. Þeir stefndu
til einhvers staðar, þar sem þeirra
var’ sérstaklega mikil þörf. Þeir
hreyfðust eins og gráir, draugalegir
skuggar i rökkrinu og hurfu siðan.
Götusópararnir litu jafnvel ekki upp.
Þeir héldu bara áfram að vinna allir
sem einn, allt áð þvi Í00 i hverjum hóp,
hlið við hlið. Það kváðu aldrei við nein
hlátrasköll. Það varð ekki vart við
neitt glens eða gaman. Og enginn fór I
snjókast. Fólkið rabbaði jafnvel ekki
saman, meðan það sópaði og mokaði
næstum alveg I takt. Og um niuleytiö
sást enginn snjór lengur á götunum né
gangstéttunum að undanskildum snjó-
hrúgunum I kringum stofna trjánna.
Borgararnir fá enga greiðslu fyrir
þetta starf. Leiðsögumaður sagöi við
mig: „Ef við létum snjó safnast fyrir I
svona stórri borg, mundi hann hindra
umferö um hana vikunum saman.
Hver þegn veit, á hvaöa stað hann á að
fara, strax og byrjar að snjóa. Og
hann veit, hvað honum ber að gera.
Og hann gerir það.”
Háskólinn áfall.
Ég hafði kynnt mér sögu Menn-
ingarbyltingarinnar kinversku, en ég
hafði ekki gert mér nána grein fyrir
áhrifamætti hinna ýmsu þátta og
„tækja” hennar, fyrr en ég varð þess
áskynja, hversu grimmilega eyði-
leggingu hún hafði haft i för með sér.
Ég hafði ekki vitaö um hina svokölluöu
„7. maí-skóla”, þ.e. sveitabetrun-
arhæla, sem þeir menntamenn og
eihbættismenn, sem lifðu af hreinsanir
Rauðu varðliöanna, voru sendir á til
endurmenntunar. Fyrrverandi
framámenn á ýmsum sviðum eyddu
og eyða enn frá 6 mánuðum til tveggja
ára I þessum skólum, og þar lærist
þeirrT vel, hvað felst I Qrðinu „agi”.
(Skólar þessir bera nafn þéss d'agá*'
þegar Mao hélt sina frægu ræðu og
heimtaði, að endurskoðunartilhneig-
ingum skyldi útrýmt úr hinni komm-
únisku hugsun). A þessum stööum,
sem einkennast af fátæklegu u.n-
hverfi, eru þeir endurmenntaðir á
þann hátt, að þeim er kennt að verða
bændur, að gleýmá ölhim bókalær-
dómi og að treysta aðeins á kenningar
Maos.
i