Skírnir - 01.01.1882, Page 15

ENGLAND.
17
málalokin verði þau, sem hjer er greint. því verður ekki
neitað, að Viggar hafa mikið til síns máls, er þeir kalla verr
farið enn heima setið, eða meir gengið í súginn enn í aðra
hönd tekið, þar sem Englendingar hafa í hernaðaratförum
sinum siðustu í Asiu og Afriku misst alls 172 fyrirliða og 3028
hermanna, en tilkostnaðurinn komst upp i 24Vs millión punda
sterl., eða þvi nær.
Vjer höfum í árgöngunum næstu á undan jafnan minnzt
á í hverjum vandræðum og stímabraki enska stjórnin hefir átt
að standa heima hjá sjer, er mótþrói Ira hefir farið vaxandi
ár af ári. |>að mun óhætt um Ira að segja, að vart muni finn-
ast nokkur þjóð, sem hafi borið svo langvinnt og magnað hatur
til annarar þjóðar i brjósti sjer, sem þeir til Englendinga. Til
þessa liggja margar rætur, t. d. ólíkt kyn og lundferli og ólíkur
átrúnaður, en höfuðatriðið er þó þetta, að fáir hafa átt við
þyngri búsifjar að búa enn Irar. Öld af öld hafa þeir orðið
að þola yfirgang og ofríki, sem var þó greypilegast frammi
haft á siðabótaröldinni, þegar kalla mátti, að það væri framið
í Guðs eða hans rikis nafni. f>á var það, að allar eignir kaþ-
ólsku kirkjunnar urðu uppnæmar gerðar og lagðar undir
kirkju prótestanta. Síðar fylgdu þessu fjárupptökur frá írskum
stóreignamönnum, þjóðin varð svipt öllu forræði og rjetti, og
svo í ánauð keyrð, sem dæmi finnast til frá verstu lcúgunar-
tímum ymsra þjóða. Á hinn bóginn fylgdu því líka þráfelldar
tilraunir Ira að brjóta af sjer ánauðarhlekkina, og voru það
sumpart opinberar uppreisnir, stundum með tilstyrk útlendra
ríkja (Spánverja og Frakka), og sumpart leyndarsamsæri (t. d.
tvisvar á 18. öld) á líkan hátt og Feníasamsærið 1866—67.
það var sjaldnast að Irum ynnist nokkuð á, og sízt til lang-
frama, en þeir biðu jafnan þrengri kosta, og eptir samsærið
og uppreisnina 1797—98 lögðu Englendingar allt kapp á \að
koma Iöggjöf þeirra út úr landinu og til Lundúna, og þetta
tókst tveim árum síðar. það er sagt, að þetta ynnist mest
fyrir mútugjafir, og til þeirra hafi verið varið 27 millíónum
króna. Nú var þingið farið úr landi, en eptir var ójöfnuður-
inn og hatrið. Kjörgengir til parlamentsins i Lundúnum voru
Skírnir 1882. 2