Skírnir - 01.01.1882, Síða 21

ENGLAND.
23
skólalaga fyrir Irland 1873; (sbr. Skírni 1873), en hjer vildi
„þriðja grein úpastrjesins11 ekki af ganga. Hann beið ósigur
við kosningarnar nýju, og Disraeli hlaut þá stjórnarforustuna
(1874). Á stjórnarárum Disraelis hjeldu heimastjórnarmenn íra
flokki sínnm vel saman á þinginu, en allt gekk þó stórtíðinda-
laust á írlandi, þó jafnan bryddi á óánægju og smáskrykkir
yrðu, eða þau atvígi að sumum stóreignamönnum af ensku kyni,
sem getið er í sumum árgöngum „Sldrnis“ þau ár t. d. í „Skirni“
1878 og 1880. Árið 1879 — hið seinasta sem Disraeli var
við stjórnina — brást allur gróði svo á Irlandi, að leiguliðar
stóreignamanna gátu ekki goldið landskuldir sínar. Lands-
drottnarnir gengu víða hart eptir gjaldinu, og nú tókust þær
óspektir og atvígi, sem á er minnzt i tveimur siðustu árgöngum
þessa rits. — Hjer komum vjer til tiðindasögunnar, sem „Við-
aukagrein11 rits vors í fyrra ætlaði þessum árgangi. það kom
enn til Gladstones kasta að hitta viturleg úrræði, og sjaldan
hefir nokkur tekið við meiri vanda með veg enn hann, þegar
hann kom til stjórnarinnar í fyrra vor. Stjórnin varð að hafa
tvennt í takinu: halda fram þvingunarlögunum, sem þingið
hafði veitt samþykki tii (sjá „Skírni“ 1881, 29—30. bls.) í þeim
hjeruðum á írlandi, þar sem verst var látið og ódæðuverkin
keyrðu fram úr hófi, og því jafnframt, að bera upp nýmæli til
rjettarbóta fyrir írska leiguliða, eða rjettara sagt, gera bragar-
bót við þau landsleigulög, sem áður ér um talað. En nú
virtist að því koma, sem Gladstone sagði einusinni í ræðu
sinni, þegar hann bar Englendingum (þinginu) á brýn, að þeir
færu aldri til að ráða bætur á neinum ólagameinum, fyr enri
þau væru meir mögnuð enn skyldi, og þeir hefðu hlotið hart
á þeim að kenna. Hvað nýmælin sjálf snetir, þá verður ekki
annað um þau sagt, enn að þau fari lengra enn flestir munu
hafa búizt við, því allir vita, hversu viðkvæmir Englendingar
eru, þar sem málin koma við almennan eignarrjett. það er
lika í þessu efni, að Tórýmenn kalla þau nærgöngulli enn góðu
megi gegna. I þeim er gegnt þremur höfuðkvöðum Ira. þær
nefnast .á ensku: free sale (heimild á að selja öðrum sinn leigu-
mála), fixity of tenure (ábúðarrjettur um ákveðið tímabil), og