Skírnir - 01.01.1882, Síða 32

34
FRAKKLAND.
mönnum á ymsum stöðum, eða gengu þegar í flokk þeirra að
öllu óreyndu, og því urðu Frakkar að ráðast til með sínar her-
deildir. Bæði í Alzír og Túnis prjedikuðu prestar og aðrir
„helgir menn“ (einsetumenn) Araba stríð á hendur enum „kristnu
hundum“ og röktu spár til, að Múhameðstrúarmenn ættu mik-
inn uppreistar- og sigurtíma fyrir höndum, er höfuðriki þeirra
yrði bráðum endurreist í Afríku, og nýr Kalíf mundi taka aptur
völd í Kairó á Egiptalandi. I suðurhluta Alzírs (Oran) bryddi
þegar í aprílmánuði á óspektum, og þar drógust flokkar að
þeim manni, sem nefndist Bú-Amema, einskonar spámanni
eða einsetumanni, og gerði hann lengi árásir og óþyrmilegar
atreiðir að þeim stöðum, þar sem Frakkar áttu sízt von, eða
voru fáliðaðir fyrir, og veitti þeim margan óskunda í ránum og
manndrápum. Til þessa notaði hann sumartímann, meðan
Frökkum var sem erfiðast um allar eltingar og eptirfarir ofur-
hitans vegna. Hershöfðingi Frakka í Alzir, Saussier, hjelt að
mestu kyrru fyrir til þess er hitinn rjenaði, eða til október-
mánaðar, en Bú-Amema var þá allur á burtu, og kominn til
Marokkó. þegar herdeildir Frakka komu suður á Oran, sló að
mestu leyti i kyrrð, og hjelst það svo til ársloka, en forsjállegra
mun stjórninni þykja að halda þar meira liði á varðstöðvum
framvegis, enn verið hefir undanfarin ár. Sögunni víkur nú
aptur til Túnis. þegar Frakkar höfðu sezt í höfuðborgina
(Túnis) og kúgað jarlinn til sáttmálagerðar, en hleypt liði í
land vestur frá við borg, sem Biserta heitir og veitt þeim
kynflokki atfarir, sem Krúmirar nefnast, og ránin höfðu framið
í Alzír, ætluðu þeir það flest unnið, sem jryrfti, og tóku að
senda her sinn heim aptur. En þeim varð að öðru, því í
byrjun júlímánaðar gerðu íbúar þeirrar hafnarborgar, sem Sfaks
heitir (í landsuðurhorni Túnis), uppreisn og tóku sjer höfðingja,
en fóru með ofsa og atsúg að öllum þeim mönnum af Evrópu
kyni (og Gyðingum), sem þar voru innanborgar. Hjer urðu
margir sárir og lemstraðir áður enn því fólki tókst að komast
út á þau skip, sem lágu á höfninni. Frakkar undu hjer bráðan
að, og lögðust fyrir borgina með sjö herskipum og skutu á
hana sprengikúlum i nokkra daga, áður þeir rjeðu til land-