Skírnir - 01.01.1882, Side 53

ÍTALÍA.
55
tilhlutun annara ríkja og atfarir, en að eins með góðfýsi og
samkomulagi. J>etta væri því æskilegra sem þeir yrðu þá hvor
öðrum óháðir, konungur og páfinn — og þá yrði það með
rjettu fram haft, sem fælist í orðtakinu (Cavours) „frjáls kirkja
i frjálsu ríki“. Mönnum varð fyrir þá sök heldur bilt við þenna
ritling, að líkar hugleiðingar höfðu skömmu áður komið fram
i þvi Berlínarblaði, sem Post heitir, og sagt er um, að það
mæli eigi sjaldan það, sem Bismarck þykir vera eiga, eða
ráðum næst. Blöðin fóru að tala um á ný kaldræði Bismarcks,
og kváðu Itölum ráðlegast að hafa vaðið fyrir neðan sig og
vera við öllu búnir. Hægt væri nú að sjá, að „páfahirðin“
væri farin að sækja í sig veðrið, og hún hyggi sjer til meira
hreifings af samningunum við Bismarck enn málarjettingar
kaþólsku kirkjunnar á Prússlandi. I því mun nokkuð satt, en
hitt ofgrunað, er menn gátu til, að Bismarck mundi hafa í
hyggju að kveðja ríkjafundar um mál páfastólsins. f>að er líka
auðvitað, hvernig stjórninni i Rómaborg mundi verða við það
bragð, og að vináttunni mundi skjótt slitið við þýzkaland og
Austurriki. Hitt er eflaust, að Italíukonungur sleppir aldri
óneyddur Rómaborg úr höndum sjer, og að ■ hann í því máli
getur treyst á fylgi þjóðarinnar. það er annars bágt að sjá,
að það fari svo illa um páfaskepnuna i Rómaborg — að vjer
ekki minnumst á fjárframlögin sem honurn standa til boða, en
hann hefir ekki viljað þiggja. Gerum nú svo, að páfinn kæmist
úr „bandingja“ tölu og yrði aptur einvaldsdrottinn í Róma-
borg, og bægði þaðan „sem Kerúb með sveipanda sverði“
öllu því sem hann kallar vantrú og spillingu — þar á meðal
því sem aðrir lcalla andlegt frjálsræði —, mundi þá ekki hætt
við, að borgin sjálf yrði einskonar bandingi og kæmist í and-
lega einangursstöð meðal annara borga á Italíu?. það er ann-
ars eptirtektar vert, að Leó páfi kallar ekki til guðs rjettar á
Rómagna eða „föðurerfð“ Rómabiskups (Patrimonium Petri),
og mundi honum það þó engu miður skylt og heimilt enn
Píusi sál. níunda, sem gerðist ávallt djúptækur, þegar hann
minntist á rán „Sardin!ukonungs“. En það er satt, páfum
getur ekki skeikað, og enginn þarf að minna þá á þeirra