Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1888, Page 65

65
arri kolaösku voru smálög af Ijósleitu efni, fitukendu. jpess skal
enn getið, að alin niðr fanst brot úr barminum á stórri blý-
antsdeiglu, alveg eins og smiðir nota enn i dag.
f>egar eg kom nú að Bergþórshvoli, var búið að svifta þakinu
af hinni gömlu baðstofu (sem stóð 1883, þegar eg var á ferðinni),
og stóð nú tóftin auð. Gólf hennar er ákafl. niðrgrafið, þannig
að yfirborð þess lá hátt á 4. al. lægra enn yfirborðið á húsagarð-
inum, þar sem eg grófhinar fyrrnefndu grafir. Hér var því mjög
hentugt að grafa niðr. ^annig grófum við víða gröf innan til í
tóftinni; er hún hér um bil 7 álnum sunnar og vestar enn þær áðr-
töldu grafir.
f egar grafið var */4 al. niðr, komum vií fyrst ofan á forn rof,
og þar í mikið af trébútum, sumum nokkuð stórum, úr rauðum við
góðum, mjög líkum girðisvið, því að hann liggr í flísum. Sá
stœrsti bútrinn, er saman hékk, er fram undir 3 kvart. á lengd.
Bæði á honum og annarri lítilli tréflís var sjáanlegr vottraf kvítristein-
ingu (farfa). f>etta er alveg eins og þegar maðr sér farfa á fúnu tré
vera að flagna utan af. Bútar þessir og flísar voru sumir óbrunn-
ir, enn sumir með brunamerkjum, og einn auðsjáanl. mjög brunn-
inn í annan endann. Á meðal þessara smærri tréflísa voru sumar
úr harðara, tré, eik eða brenni; þessir bitar vóru mjög svo fúnir,
enn héngu þó saman, enn sumir duttu í sundr.
í þessarri gröf fundum við og stórt herðablað af nautgrip.
Herðablað þetta, sem var skorðað á miili tveggja hellna, var mjög
fúið, enn heldr sér þó að mestu leyti. Á því vóru og sjáan-
leg brunamerki. Einnigfanst í gröf þessarri meira af beinaösku, og
þar á meðal alsendis grautfúinn kindarleggr, sem þó hangir sam-
an. Líka fanst hér járn með brunnu gjalli utan á og dálítið gjall-
stykki. Eg skaleinnig geta þess, að í þessarri gröf, eins og hinni,
fundust kennimerki af alls konar ösku, svartri timbrösku, rauðleitri
rojösku og viðarkolaösku, og lágu lög þessi í öllum hinum þrem
gröfum nokkur nveginn i jafnri dýpt, í hlutfalli hvert við annað. Eg
skal enn fremr geta þess, að þessi gröf í baðstofutóftinni var full-
komlega eins djúp eða jafnvel dýpra niðr enn hin gröfin bæði í
hitt eð fyrra og nú.
J>annig eru þá grafnar þrjár grafir ofan í húsagarðinn á Berg-
þórshvoli, sem allar hafa sömu höfuðkennimerki, enn um leið hafa
þær haft ýmisleg einkenni nokkuð mismunandi, sem þó alt lýtr að
hinu sama og lýsir, að hér er fundinn skáli Njáls. Að endingu
skal eg geta þess, að hin hvítleitu efni fundust ekki í þessarri síð-
asttöldu gröf, enn einungis í hinum fyrrnefndu, samkvæmt því sem
áðr er sagt.
9