Samvinnan - 01.09.1927, Page 34

208
SAMVINNAN
þjóðunum voru 15 fulltrúar, auk gesta, en íslendingamir
ekki nema þrír.
Umræðuefni fundarins voru tvö. Annað var aðstaða
smáþjóðanna tii þess, hversu framkvæmdarvaldinu skyldi
koma fyrir í þjóðabandalaginu. Hitt var um tryggingar-
löggjöf Norðurlandaþjóða.
L. Mowinckel, fyrverandi forsætisráðherra Norð-
amnna, hélt aðalræðuna í fyrra málinu. Hann hefir um
nokkur undanfarin ár verið einn af fulltrúum Norðmanna
á alþjóðaþinginu í Genf, og er þess vegna þeim málum
rnanna kunnugastur. Rakti hann sögu málsins, hversu
hinar sigursælu stórþjóðir höfðu strax á Versalafundin-
um trygt sér föst sæti í framkvæmdarnefndinni. Þegar
Þjóðverjar bættust við, hlutu þeir líka að fá fast sæti.
En þá komu þjóðir, sem telja mátti mitt á milli stórþjóða
og smáþjóða, eins og Pólverjar, Spánverjar og Brasilíu-
menn og heimtuðu föst sæti í framkvæmdarnefndinni. Ef
látið var að óskum þeirra, voru öll hin mörgu smáríki
heimsins, þar á meðal Norðurlönd öll, sama sem útilokuð
frá því að hafa nokkur veruleg áhrif á stefnu þjóða-
bandalagsins. Urðu síðan allmiklar umræður um málið
og kom í ljós, að fulltrúar Norðurlanda vildu til þrautar
verja hið upprunalega form þjóðabandalagsins. Þar ætti
að ráða réttlæti en ekki ofbeldi og hnefaréttur.
Síðara málið, um tryggingarlöggjöf Norðui’landa, var
þá tekið til meðferðar. Fluttu fimm menn, einn frá hverju
ríki á Norðurlöndum, fyrirlestur um tryggingarlöggjöfina
í sínu landi. Iiöfðu sumir ræðumenn látið prenta ræður
sínar áður, og útbýta meðal fundarmanna. Urðu nokkrar
umræður um málið, en ekki í deiluformi, enn síður að
ályktanir væru teknar. Fyrir Islendinga var lærdómsríkt
að athuga hve miklu meiri fyrirhyggju frændþjóðir okk-
ar hafa sýnt í tryggingarmálunum heldur en við. Hér eru
slysatryggingamar það helsta, sem búið er að gera frá
hálfu þjóðfélagsins til að tryggja þann minnimáttar móti
vanheilsu, fátækt og óhöppum.
Meðan stóð á fundinum í Kaupmannahöfn snæddu