Samvinnan - 01.09.1927, Side 71

S A M V I N N A N
245
munur nálega enginn. Þegar hinar einstöku nýlendur í
Ástralíu fóru að koma sér upp stjóm og þingi, leiddi það
af sjálfu sér, að allir fullorðnii' borgarar fengu pólitísk
réttindi, án tillits til efnahags þeima. Verkamenn hafa
fyrir löngu haft mikil áhrif á stjómarfarið, og skipað
ráðuneyti, áður en slíkt átti sér stað í hinum gamla heimi.
Kjörgengi og kosningarréttur eru bundin við 21 árs
aldur.. Allir menn, sem dvalið
hafa sex mánuði 4 Ástralíu hafa
kosningarrétt. Flestir ráðherrar
verða að eiga sæti á þingi. Ef
utanþingsmenn era skipaðir í
stjóm, verða þeir innan þriggja
mánaða að hafa náð þingsæti.
Stjórnarskrárbreytingar þurfa
fyrst að verða samþyktar í báð-
um þingdeildum, síðan era þær
bomar undir þjóðaratkvæða-
greiðslu og þarf samþykki meiri
hluta ríkjanna í sambandinu, og
meiri hluta allra greiddra at-
kvæða til þess að þær geti öðlast
gildi.
Aðeins fá mál koma fyrir sam-
bandsþingið, en flestum málum er
ráðið til lykta á ríkjaþingum.
Þjóðveldi Ástralíu (The Com-
monwealth af AustraJia) er
myndað af sex ríkjum, sem öll era jafn rétthá, þó ólík
séu að fólksfjölda og auðæfum. Árið 1900 gengu þau í
samband og fyrsta dag tuttugustu aldarinnar gekk hin
nýja stjórnarskrá í gild og sambandsríkið hófst.
Stjómarskrá Ástralíu er að mörgu leyti merkileg.
Ekki síst að hér er málskot (Referendum) í fyrsta sinni
lögleitt hjá virkilegri þingstjómarþjóð. Ástralíumenn
hafa gengið langt í þessu efni. Auk þess, sem stjómar-
skrárbreytingar era bomar undir þj óðaratkvæði, þá má
Hiimsay MacDonald
f. 1866
Rithöf., verkamannafor-
inu-i. Forsætisráðh. Eng-
lands jan. 1924. Fyrsti
jafnaðarmaður, semmynd-
að hefir stjórn á Engjandi.