Samvinnan - 01.09.1927, Síða 108

282
SAMVINNAN
gert að átta sig á, á svo stuttri viðdvöl, sem eg hafði þar.
Þegar það bætist þá við, að „sínum augum lítur hver á
silfrið“. Sumir miða menninguna við skólapróf og
„píano“-slátt. Aðrir vilja að mentaður maður líkist mest
því, sem Stephan Klettafjallaskáld kveður um bóndann í
Hergilsey:
Sál hans var stælt, af því eðli sem er
í ættlandi hörðu, sem dekrar við fátt
og fóstrar við hættur, en það kennir þér,
að þrjóskast við dauðann, með trausti á þinn mátt.
í voðanum skyldunni víkja ei úr.
Að vera í lífinu sjálfum sér trúr.
Þá kjósa enn aðrir, að hvorutveggja fari sem mest
saman. En hvað sem annars um það er, þá sá eg víða
álitleg hljóðfæri og bókasöfn á heimilunum. Og einu
sinni var eg svo heppinn að heyra haldinn fyrirlestur á
ungmennafélagssamkomu undir Eyjafjöllum. Erindið
var um Eggert Ólafsson, ætt hans, skólanám, æfistarf og
æfilok. Að erindinu loknu var sungið þjóðkunna lagið
„þrútið var loft“. Sá er fyrirlesturinn flutti var merkis-
bóndinn Eyjólfur Guðmundsson frá Hvoli í Mýrdal. Eyj-
ólfur er hinn mesti atkvæðamaður í héraði. Kona hans
er Amfríður Guðjónsdóttir, norðlensk að ætt, og er hún
systir Benedikts bónda að Moldhaugum við Eyjafjörð.
Heimili þeirra hjóna þykir með þeim allra myndarlegustu
þar í sýslunni. Auk sinna bama, sem eru nú flest upp
komin, hafa þau alið upp mörg fósturböm. Eitt af þeim
er Sveinbjöm Högnason prestur að Laufási við Eyja-
fjörð.
Tæplega getur manni, sem aldrei hefir komið á þessar
slóðir, dottið í hug, að eyðilegging af jökulhlaupum og
eldgosum, sé eins áberandi og tilfinnanleg eins og hún í
raun og veru er. Þegar komið er austur fyrir Vík í Mýr-
dal, fara fyrst greinilega að sjást merki eldgosanna.
Munaði minstu 1918, er Katla gaus síðast, að jökulhlaup-
ið sópaði allri bygðinni í Vík 1 Mýrdal á sæ út. Skamt
frá höfninni, ef höfn skyldi kalla, steyptist flóðið til sjáv-