Andvari

Ukioqatigiit

Andvari - 01.07.1962, Qupperneq 98

Andvari - 01.07.1962, Qupperneq 98
208 SVERÍUR KRISTJÁNSSON ANDVAllI urinn eða Hólmsverzlun. Hólmurinn, sem hér er átt við, var vestan Efferseyjar- granda, og eru þar nú ekki annað eftir en sjóbarin sker, sem koma upp úr sjó við fjöru. Á 17. öld voru verzlunarhúsin flutt út í Effersey, en verzlunarstaður- inn kallaður eftir sem áður Hólmurinn, og Reykjavíkurhöfn hét Holmens Havn í rnunni þeirrar tíðar manna. Rlólmskaupstaðar er fyrst getið á öndverðri 16. öld, virðist þá vera orðinn helzti verzlunarstaður við Faxaflóa, og höfðu þýzkir kaupmenn frá Brimum þar aðsetur. Þegar einokunarverzlun var komið á 1602 sigldu þangað Málmeyjarkaupmenn. Um miðja 17. öld berast miklar kvartanir vegna verzlunarinnar í Hólminum. Til er kæra frá Þórði Hinrikssyni sýslu- manni í Borgarfjarðarsýslu yfir höndlun í Hólmskaupstað: Þar er maur í méli, járnið ónýtt, rúgmjölið mengað pækli úr salt- og síldartunnum, brennivínið stundum hlandað sjó eða vatni. Og segir í kærunni með nokkrum þótta: Svo höfum vér og nægan skilning fengið sjálfir að hlanda brennivínið eftir vorri hugarlund. Þá var einnig sagt, að mjöðurinn, sem Hólmskaupmenn seldu, líkt- ist ediki, en danskt öl væri selt sem lýbskt, og þóttu það vond kaup. Sarna ár og kæra þessi var skrifuð var „borið fram í lögréttu til ákenningar og prófs víns úr Hólmi, og virtist þeinr það smökkuðu, hvorki hafa þann farfa eður smekk, sem almennilegt vín er vant að hafa, og af prestunum er communicerað söfn Jo << uounum. Reykjavík og þær sveitir, sem sóttu verzlun í Hólminn hafa því eklci farið varhluta af blessun einokunarverzlunarinnar, og sömu sögu höfðu flestar byggðir íslands að segja. Það er ekki fyrr en heilli öld síðar, að aftur heyrast kvartanir um verzlunarhagi í Hólmskaupstað, nokkru eftir að byggingar stofnana Skúla Magnússonar risu þar upp og ný öld virtist gengin í garð í hinum gamla verzl- unarstað. í fyrsta skipti í sögu íslands skyldi komið upp verksmiðjuhúsum að þeirrar tíðar hætti, iðju, sem rauf ramrna hins forna handiðnaðar sveitanna. Til þess þurfti að reisa mörg ný hús á hinni gömlu landnámsjörð, og tók Skúli til óspilltra málanna. Hús stofnananna, eða „Innréttinganna" eins og þær voru venjulega kall- aðar, voru byggð meðfram Aðalstræti, er varð fyrsta gata Reykjavíkur, upphaf- lega aðeins troðningur eftir verkafólk stofnananna. Húsin lágu frá suðri lil norðurs og skulu þau talin hér í þessari röð: 1. íbúðarhús forstjórans, austan núverandi Aðalstrætis og skammt norður af gamla kirkjugarðinum, úr timbri, fyrir norðan það var fjós; 2. dúkvefnaðarhús, 3. klæðavefnaðarhús, bæði úr timhri, vestan Aðalstrætis og andspænis íbúðarhúsinu; 4. spunahús, lá upp með Grjótagötu, sennilega úr torfi og grjóti; 5. geymsluhús, lá sunnan Grjóta- götu, varð síðar lóskurðarstofa, var úr tirnbri; 6. smíðahús, 7. sútarahús, 8. beykis- búð, 9. eldhús, 10. búr, 11. eldiviðarhús og 12. hjallur. Sjö hin síðasttöldu hús
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.