Andvari

Volume

Andvari - 01.07.1962, Page 125

Andvari - 01.07.1962, Page 125
ANDVARI ÍSLENZK SAGNAGERÐ 1961 235 ræðu, djúpu og ríku lífi, skírskotun sem nær miklu dýpra og hærra en „söguefnið“ segir til um. Hér mætti enn ræða lengi um þessa sögu og þá ekki sízt haglega gerð hennar, áhrifarík listbrögð og byggingartækni. Skal þó staðar numið að sinni. Það kann að vera álitamál og smekksatriði hverju sinni hver sé „bezta bók ársins“, og skal ekki um það deilt hér. Hitt er fullljóst að Guðbergur Bergsson hefur unnið frægan sigur með sögu sinni, og mikils verður vænzt af næstu verkum frá hendi hans. 8 Asta Sigurðardóttir hefur sætt þeim andkannalegu örlögum að flest sem hún hefur skrifað hefur horfið í skugga einnar sögu, hinnar nafnkunnu sem hirtist í Lífi og list á sinni tíð og mun hafa valdið ýmsum hneykslunum í ýmsum áttum, en jafnframt vakið meiri athygli en títt er urn fyrstu verk ungra höfunda. Síðan eru meira en tíu ár, og nú hefur Ásta safnað sögum sínum í eina bók undir heiti hinn- ar frægu sögu, Sunnudagskvöld til mámi- dagsmorguns, fyrstu sögu bókarinnar og hinnar elztu. Flestar hafa þær áður birzt á dreif í tímaritum, en tvær sögur eru nýjar að bókarlokum. Titilsaga bókarinnar og þrjár sögur aðrar eru samstæðar að efni og frásagnar- hætti, allar sagðar í fyrstu persónu og fjalla allar um unga stúlku á götunni í Reykjavík. Sögurnar eru Sunnudags- kvöld til mánudagsmorguns, Gatan í rigningu, Draumurinn og í hvaða vagni, allar sýnilega byggðar á persónulegri reynslu höfundar, og virðist reyndar sumt af þeim toga í öðrum sögum bókarinnar. Álitamál kann að vera um formhliðina á þessurn sögum Ástu, þær brcstur sums staðar hnitmiðun og upphyggingu smá- sögu, eru nánast frásagnir á takmörk- um raunsæis, en á köflum með næstum súrrealísku ívafi. Söguhetja er götustúlka, utangarðskonan; og uppistaða þessara sagna allra er tilfinningalíf hennar, ein- falt, frumstætt og lífshungrað, og aðeins snertispölur í næstum lostafulla grimmd. Frásagnarhátturinn hæfir þessurn efni- við, hann er einfaldur og nakinn, hlífð- arlaus, en á köflum hnyttilega myndvís og myndríkur. Allt þetta birtist allvel af fyrstu sögunni: táknmál hennar er barns- lega einfalt alveg eins og sjálf tilfinn- ingin að baki sögunni, en engu að síður verður hún minnisstæð vegna hlífðar- leysisins í frásögn og þó einkum vegna hinnar ríku upplifunar í sögunni, — hún er sönn í barnslegum einfaldleik sínum. Þess vegna trúir lesandi raunverulega ógn stúlkunnar í partíinu, í draumnum um tjörudíkið og viðskiptunum við nauðg- arann þótt þessar lýsingar séu i sjálfu sér fjarri öllu „raunsæi", og á sama hátt verður lýsingin á gleði hennar og lífs- nautn að sögulokum ágætlega trúverðug. Gatan í rigningu er cinfaldari og hófsam- legri og með meira sögusniði, kannski bezt þessara sagna og þar með i bókinni. Götustúlkan birtist manni iill í þessari næmlegu og skemmtilegu lýsingu, frum- stæð lífsnautn hennar, ábyrgðarleysi og utangarðsmennska; sagan er ekki skýring á stúlkunni heldur túlkun hennar. í Draumnum er nýtt uppi á teningi: utan- garðslíf götustúlkunnar verður ekki þolað til lengdar, áreksturinn við siðavant, skilningslaust og hatursfullt umhverfið er uppistaða þessarar sögu sem lýkur í næstum óþolandi sársauka. Ásta velur þann kost að lýsa viðskilnaðinum við drauminn, fóstureyðingunni, í formi mar- traðar; það lánast hér allvel og dýpkar söguna til muna. En nýr skilningur á söguhetjunni birtist hér ekki: barnslegt
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Andvari

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.