Andvari

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Andvari - 01.01.1981, Qupperneq 121

Andvari - 01.01.1981, Qupperneq 121
ANDVARI ÍSLENZK LÝÐMENNTUN Á 19. ÖLD 119 vinnur að rannsókn heimakennslunnar íslenzku, en hann vakti athygli ritstjóra Andvara á riti Kjærs og sendi hingað upplýsingar um hann eftir Roar Skov- mand, sem stuðzt hefur verið við í inngangsorðum þessum. Myndir þær, sem hér eru birtar, voru valdar úr myndum, sem Holger Kjær tók á ferð sinni um Island 1929, en börn hans hafa nýlega gefið Þjóðminjasafni Islands kost á myndum, gerðum eftir frummyndum Kjærs, og er stuðzt við þær eftirmyndir hér. I Markmið rannsóknarinnar Þegar uppeldismál bar á góma í hópi frískólamanna hér áður fyrr, var alloft vitnað til íslenzku heimilisfræðslunnar. Fæstir gerðu sér rétta hugmynd um eðli hennar, en einstaka maður kunni þar þó glögg skil á. Á það fyrst og fremst við um hinn ágæta danska skólafrömuð, Ludvig Christian Míiller. Á unga aldri dvaldist hann hálft annað ár á íslandi, 1832-33, og við heimkomuna birti hann fjörlegar greinar um íslenzk uppeldis- mál. Hann segir, að það hafi vakið furðu sína, hve íslendingar stóðu á háu menn- ingarstigi, ek'ki einungis ákveðnar stétt- ir, heldur allur almenningur og vinnu- fólk. Það er ekki siðfágunin, sem ein- kennir Islendinga, „á því sviði standa þeir að baki hinum svokölluðu menn- ingarþjóðum, heldur sönn menning, stað- góð þekking og heilbrigðar skoðanir.“ Forsenduna fyrir þessu telur hann fyrst og fremst vera þá, að heimilin annast uppeldið að öllu leyti. „Á íslandi er lýðmenningin engin vermihússjurt - það getur hún senni- lega hvergi orðið - heldur voldugt tré, sem stendur jafnt sumar sem vetur und- ir berum himni og hlýtur aðeins þá um- hirðu, sem veitt er af áhuga og endur- gjaldslaust." Unglingarnir hjálpuðu til á sveita- heimilunum eða stunduðu sjóinn með þeim eldri. „Jafnskjótt og kraftarnir leyfa, spreyta þeir sig á sveitavinnu eða sjó- sókn og lærðu því snemma að gera gagn og vinna fyrir sér í sveita síns andlitis.“ Þeir lærðu lestur á heimilinu og hlust- uðu á fornar sögur, sem á Islandi hafa varðveitzt mann fram af manni, og Is- lendingar „lifa í gamla tímanum, all- sendis ólíkt því sem þekkist á megin- landinu. Þeir vita allt um ætt sína og stæra sig af eða skammast sín fyrir for- feðurna.“ Sú rannsókn, sem gerð verður grein fyrir hér á eftir, var gerð í þeim tilgangi að kynnast því, sem Ludvig Christian Muller talar um. Ég tók mér því ferð á hendur sumarið 1929 og dvaldist á Is- landi í fjóra mánuði. Ég fór ríðandi hringinn í kringum landið og leitaði uppi fólk, sem gat frætt mig um heim- ilisfræðsluna, sem enn er við lýði á nokkrum stöðum. Ennfremur reyndi ég að afla mér upplýsinga um ástandið eins og það var, meðan engir skólar voru til í landinu. í Reykjavík hitti ég ýmsa menn, sem höfðu áhuga á málinu og hjálpuðu mér að undirbúa ferðina. Þeir lýstu aðstæðum í stórum dráttum og bentu mér á fólk víðs vegar um land, sem ég hefði gagn af að hitta. Þegar ég hafði áttað mig á hlutunum, lagði ég af stað. Ég tók mér far með strandferðaskipi til Akureyrar, keypti þar tvo hesta og reið austur að Mývatni. Þar kom ég á
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.