Búnaðarrit - 01.01.1906, Page 166
160
BÚNAÐARRIT
moldarefnum og járni. ÞaS er ekki heldur við öðru að
búast hér á landi en að moldarefni séu mikil í jörðu,
því bæði er að loftið á ekki greiðgengt niður í jarðveg-
inn hér víðast hvar, og þar við bætist að loftslagið er
kalt. Allar jurtaleifar rotna því seint og safnast þá fyrir
sem moldarefni í jörðinni. Það er og ofureðlilegt að
mikið járn sé í jörðinni hér, því blágrýtið heflr í sér
allmikið af járnsamböndum, enda er miklu meira járn 1
jörðinni en plönturnar þurfa á að halda. Það er þó bót
í máli að járnsamböndin í jarðveginum eru ryð (járn-
tvíeldi). Kalkið er mest í gróðrarmold túnsins (IV) og
minst í móalautinni (II). Holdgjafi er hér um bil jafn-
mikill í gróðrarmold túnsins (0.93°/0) og í móaþúfunni
(0.90%), en minst í móalautinni (0.60%). Kalí var að
eins ákveðið í móaþúfunni (0.12%) og í gróðrarmold
túnsins (0.16%). Fosíórsýran er langmest í gróðrarmold
túnsins (0.38%) og stafar það eflaust frá áburðinum; í
roóanum var minst fosfórsýra (0.04%) og var hún jöfn
í þúfunni og lautinni. En auðvitað er meira af efnum
þessum í moldinni en það, sem leysist í daufri saltsýru
kaldri; þótt efnasambönd þau, ef til vill, séu ekki að-
gengileg fyrir plönturnar nú, þá taka þau með tímanum
þeim breytingum, að þau koma plöntunum að góðu
haldi. Asgeir rannsakaði að eins gróðrarmoldina úr tún-
inu frekar með tilliti til þeirra efnasambanda er ekki
leystust í daufri saltsýru. Sem dæmi má nefna, að í
því, sem eftir var óuppleyst, þegar búið var að leysa
með daufri saltsýru, fann hann 0.11% af fosfórsýru
(uppleyst í sterkri saltsýru heitri) og 0.13% af fosfórsýru
í moldarefnunum, er ekki leystist í saltsýrunni. Að öðru
leyti vísa ég til þess, sem Ásgeir ritar um þetta hér
aftan við.
Þegar á alt er litið, verður ekki betur séð en nægi-
leg næringarefni sóu i móamoldinni og samsetning henn-
ar yfirleitt sé þannig, að vel megi nota hana t.il rækt-
unar, enda eru hin núverandi tún nægileg sönnun fyrir því.