Búnaðarrit - 01.01.1906, Page 181
GROÐRAR- OG JARÐVEGSRANNSÓKNIR 175
moldin er þurkuð við venjulegan herbergishita (c. 17° C.)
þar til þyngdin ekki breyttist neitt á 24 klukkustundum
og siðan þurkuð við 105° C. Það sem hún léttist við
það er nefnt loftrakavatn. í raun og veru er loftiaka-
vatnið nokkuð óákveðin stærð, fer mjög eftir því, hvað
í'akt loftið er í herberginu o. 11. Ég slepti því að ákveða
það í fleiri sýnishornum en þessum fjórum. Eins og
sézt á töflunni yflr efnasamböndin eru moldefnin ekki
ákveðin í V og VI. Leirinn í þeim er þess vegna sem
svarar moldefnunum of hátt reiknaður. Ætti líklega að
vera svo sem 5—7°/o Isegri.
Um sjálfar efnarannsóknirnar er það að segja, að
rnoldefnin eru ákveðin með aðferð þeirri, er kend er við
Knop, og er höfð til þess krómsýra. Hin fundna kola-
sýra er margfölduð með 0,471 og fæst þá köfnunarefnis-
laust moldefni. Köfnunarefnið er ákveðið með aðferð
Kjeldahls.
Saltsýruuppleysinguna fékk ég þannig: 50 gr. af
mold voru hrist við og við með 100 c. cm. af þyntri (20%)
saltsýru í 48 klukkustundir, og siðan síuð og þvegin þar
til ekki fanst nein saltsýra i moldinni. Efnin, er upp-
leystust, ákvað ég svo með tíðkanlegum aðferðum.
Við samanburð sézt að I, II, III og IV eru hlut-
failslega svipuð að flestu leyti. I og II eru úr utantúns-
Oióum, I tekið úr þúfu en II úr laut. III og IV eru
úr túni. IV er efsta lagið (1—40 centímetrar) og IIi
þar undan (40—80 cm.). Til þess að komast betur eftir
eðli og efnasamböndum slikrar moldar, tók ég það, sem
var óuppleyst eftir af IV, og sauð það í klukkustund
raeð 100 c. cm. af sterkri (concentreraðri) saltsýru. Það
sem gufaði burtu af sýru, var við og við bætt upp með
sterkri saltsýru. Því næst var þynt með vatni, síað og
hioldin þvegin með heitu vatni, þangað til engin saltsýra
fanst í vatninu, senr hún var þvegin með. Efni þau,
er leystust upp í saltsýrunni, voru svo ákveðin með
venju)egum aðferðum. Því sem nú var eftir af mold-