Búnaðarrit - 01.01.1906, Page 241
BÚNAÐARRIT
235
suðvesturhluta landsins, og gróðrinum þar svipar mest til
þess, sem er á Færeyjum og í norðurhluta Noregs. Við
norðausturhluta íslands er sjórinn kaidari, enda er gróð-
ur hafsins þar töluvert frábrugðinn og svipar mikið t.il
þörungagróðursins við Grænland og Spitsbergen. Sæ-
jurtagróðri hér við iand má skifta i tvo aðalflokka, fjöru-
gróður frá efsta flóðmarki að iægsta fjöruborði og djúp-
gróður þaðan og niður að hér um bil 20 faðma dýpi.
í fjörunni hér við land er mikill gróður einkum við
klettóttar strendur og ber þar lang mest á þangtegund-
ununr, þær mynda víðast hvar óslitið þangbelti þangað
niður, er sjór er iiðlega hálffallinn; þar fyrir neðan taka
við sölvareitir og annar fjörugróður. Fyrir neðan fjöru-
markið taka við mjög þroskamiklir og víðáttumiklir
„þara-skógar"; eru þeir að mestu leyti samsettir af þara-
tegundum (Laminaria) og marinkjarna (Alaria), en auk
þeirra eru þar og ýmsar aðrar þörungategundir, er minna
ber á.
Þessi auðæfi hafsins hafa menn hagnýtt sér miklu
minna en kostur hefir verið. Þegar þess er gætt, að
inargar af sæjurtunum eru hin bezta fæða, bæði fyrir
menn og skepnur, virðist vera full ástæða til að snúa
athygli manna að þeim, og það einkum í þeim löndum
eða landshlutum, þar sem hörgull er á jurtafæðu fyrir
menn og grasi handa fénaðinum. Eins og kunnugt er,
hefir ailmikil sölvatekja verið hér fyrrum. Er hennar
þegar getið í fornsögunum og í máldögum er þess getið
að kirkjur eigi itök i sölvafjörum. Við Breiðafjörð hefir
sölvatekja verið alltíð einkum í Saurbænum og sama er
að segja um fíyrarbakka og Vestmannaeyjar. Sölin gengu
fyrrum kaupum og söiurn manna á rnilli og voru alls
ekki ódýr. Auk sölva höfðu rnenn og tekið fjörugrös,
einkum i Vestmannaeyjum og á Eyrarbakka, og marin-
kjarna hafa menn matbúið víða. Þessar tegundir hafa
verið taldar með hinum beztu ætiþöiungategundum hér
á landi, en einkum hafa menn iagt sér þær til munns,