Morgunn - 01.06.1934, Blaðsíða 131

MORGUNN
125
inn getur lesið fornsögur vorar án þess að gefa því gaum,
hve mikið þar er af dulrænum efnum. Þeirra gætir jafnt
í hinum elztu sögum sem hinum yngstu, og hvað mest í
þeim, sem áreiðanlegastar þykja, svo sem Landnámu og
Sturlungu. Mest kveður að draumunum".
Hverni er E^ir hefir gert þess nokkura
þetta nú? grein, hvernig hin dulrænu efni koma
fram í fornbókmentum vorum, kemst
hann að orði á þessa leið: ,,Ef vér svo lítum á, hversu
þessu er háttað hjá oss nú á dögum, er flestir þykjast
lausir við hjátrú, verður sú raunin á, að fult er af nálega
alveg sams konar fyrirbrigðum og fornsögurnar segja
frá. Menn taka enn mark á draumum, sumir þykjast
jafnvel sjá fylgjur og álfa í vöku, alveg eins og fyrrum.
Eg hefi farið yfir sögur þær um dularfull fyrirbrigði hér
á landi utan miðilsfunda, sem gefnar hafa verið út í
tímaritinu „Morgni“ 1.—13. ár, 1920—1932. Sögumenn
eru um 50, og fyrirburðirnir í svefni og vöku nær 200;
þar af eru 80 berdreymi, álíka margar sýnir í vöku, 12
dulheyrnir. Þá koma sálfarir (menn þykjast fara úr lík-
amanum), fjarhrif, óskiljanleg högg, óvænt lykt, sjón-
hvarf o. fl. Einkennilegt er það, að í þessu safni er ekki
nema ein draumvísa. En sögurnar í Morgni eru margar
alveg sams konar og þær, sem gefnar hafa verið út síð-
ustu árin í ýmsum þjóðsagnasöfnum og æfisögum ein-
stakra manna, með nafni þeirra, sem sjálfir hafa haft
bessa dulrænu reynslu. Hér er ekki ráðrúm til að gera
Ueina heildarlýsingu eða rannsókn á dularfullum fyrir-
hrigðum hér á landi að fornu og nýju, eða leggja dóm
a það, hve mikið af öllum þeim fjölda sagna, sem hér
er til um þessi efni, muni segja nokkurn veginn rétt frá
u*h það, sem fyrir menn hefir borið. En það, sem þegar
er sagt, nægir til að sýna, að þessi fyrirbrigði hafa að
íornu og nýju verið merkilegur þáttur í lífi þjóðar vorr-
ar» enda hefir hann að mestu verið sjálfum sér sam-
L