Morgunn - 01.12.1940, Blaðsíða 44

170
M O R G U N N
mega ganga fram hjá; svo mikið hafa þeir lagt fram
til að greiða úr viðfangsefninu: líf og dauði.
En eins og ég sagði, átti þetta ekki að vera umtals-
efni mitt nú, en bíða annars tíma og annars manns eða
manna.
En ég er þó ekki með öllu skilinn við þessi erindi. í 3.
erindinu vakti athygli mína heppileg og glögg skipting á
mannlífinu í þrjú stig eða þrjár hæðir, sem ræðumaður-
inn kallaði það. Það er á neðstu eða fyrstu hæðinni mað-
urinn sem dýr. Á þeirri hæð er hann að fullnægja sem
einstaklingur og ala önn fyrir líkamlegum þörfum sín-
um, sem hann hefur sameiginlegar með dýrunum. Á
annari hæð starfar hann í félagi með öðrum sem borgari
í siðmenningar félagsskap. Þriðja og efsta hæðin er hæð
andans og hinna andlegu þarfa og starfa sálarinnar, sem
hefur sjálfstæða tilveru án líkamans, og í sambandi við
það undirbúningur undir líf á öðru tilverusviði, ef líf
heldur áfram eftir dauðann. Þetta er auðvitað ekki eins
né eins vel orðað og hjá ræðumanni, en þó hér um bil
hugsunin.
I þessari starfsemi andans á þriðju hæð eru tvö aðal-
atriði, svo aðgreind, að þau telja sig ekki vera hvort
upp á annað komið, og hafa jafnan talið hvort um sig, ef
á milli ber, að hitt verði að lúta. Þessi atriði eru trúin og
vísindin. Vísindin fara sínar eigin götur og taka ekki
annað gilt, en það, sem sé fullreynt og sannað með að-
stoð skilningarvita og skilnings. Trúin telur sig hafna
yfir þetta og krefst ekki að skilja allt, en byggir á opin-
berun og innblæstri. Það verða því árekstrar, en það ætti
ao vera viðfangsefni beggja, að komast að því, að árekstr-
arnir séu ekki raunverulegir, því að sannleikurinn í vís-
indunum getur ekki komið í bága við sannleikann í
trúnni. Þetta tvennt virðist því eiga að geta unnið saman
í sátt á efstu hæðinni og stutt hvort annað, en það er
auðvitað sérstakt og mikið rannsóknar-efni, sem ég eða
þetta stutta erindi getur ekki hætt sér út í að neinu ráði.