Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1919, Blaðsíða 51

í stað pess að vera höfundur og frumkvöðull málsíns
mun ég blátt áfram verða vinur pess eins og hver
annar«.'
Arið 1889 hugði Zamenhof, að ósk sín um, að vís-
indafélögin tæki málið að sér, mundi rætast, pví að
»Ameríska heimspekifélagið« í Fíladelfíu hafði tekið
alpjóðamálið til athugunar og boöið öllum vísinda-
félögum að taka pált í alpjóðafundi til pess að koma
sér endanlega niður á, hvernig slíkt mál ætti að vera.
Zamenhof lét pegar uppi, að hann fæli öll örlög máls
síns hinum væntanlega alpjóðafundi. En uppástungan
um alpjóðafundinn fékk engan byr, svo að ekkert
varð úr honum.
Smátt og smátt fór nú esperantó að breiðast út
fj’rir starfsemi einstakra manna. Fékk pað brátt góð-
ar viðtökur á Pýskalandi og várð aðalathvarf pess í
bænum Núrnberg um nokkurra ára skeíð. Par hafði
volapúk náð töluverðri útbreiðslu, en í árslok 1888
(árið eftir að fyrsta kenslubókin í esperantó kom út)
sampykti félagið, sem starfað hafði að útbreiðslu
volapúks par í borginni, á aðalfundi sínum með
miklum atkvæðamun að starfa framvegis að út-
breiðslu esperantós. Haustið 1889 byrjaði par að
koma út fyrsta blaðið á esperantó, mánaðarblað,
sem ncfndist »Esperantisto«. Varð pað aðalmálgagn
esperantista, en ekki voru kaupendur pess fleiri en
113 eftir fyrsta árið, og meiri hluti peirra í Rúss-
landi. Zamenhof ritaði stöðugt í blaðið, og haustið
1890 tókst hann alveg á hendur útgáfu pess og hafði
hana á hendi í rúmlega eitt ár, en pá varð hann að
gefast upp, pví að hann skaðaðist stórlega á útgáf-
unni. En pá bauðst pýskur maður einn (Trompeter)
til pess að geta pað út í 3 ár og greiða Zamenhof
auk pess.100 mörk á mánuði fyrir ritstjórn pess.
Um pessar mundir urðu alimiklar umræður í blað-
inu um ýmsar breytingar á esperantó, pví að Zamen-
hof var svo frjálslvndur, að liann leyfði rúm í blað-
(23)