Tímarit Máls og menningar - 01.05.1953, Side 52

42
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
„Ég dái ró og stillingu þessara manna ... (þeir voru) trúir sínu hlut*
verki í fullri vissu þess að þeir voru að vinna göfugt þjóðþrifaverk ...
Þeirra heiður er mikill, svo tnikill að nöfn þeirra eiga að vera skráðr
svo þau gleymist ekki.“
Þó held ég að það sem kona ein, Guðrún Pétursdóttir að nafni, skrif-
aði í Þjóðviljann fáeinum dögum síðar, hafi verið nokkru nær hinu
sanna í málinu, en hún lýsir hvítliðunum m. a. þannig:
„Þetta voru allt heimalningar sem ultu um sjálfa sig af hræðslu.“
Já, menn þessir voru hræddir. Og þó var hræðsla þeirra ekki nema
skjálfandi yfirborðið á hinni djúpstæðu hræðslu þeirrar stéttar sem
þeir voru þarna fulltrúar fyrir.
íslenzka yfirstéttin getur ekki lengur sótt sér þrek til þjóðfélagsbar-
áttunnar í neinar hugsjónir. Héðan í frá er útséð um að hugsjónir eða
trúin á sigur verði undirstöðukrafturinn í baráttu hennar. Hún sér fyr-
ir óhj ákvæmilegan ósigur sinn, og eftirleiðis verður það hræðslan ein
sem eflir hana til átaka. Þann 30. marz beitti hún fyrir sig hugsjóna-
lausum afkvæmum sínum, og af því að þau áttu ekki til neitt hugrekki
í hjartanu, varð hún að panta það handa þeim á verkstæði, láta smíða
það handa þeim í gervi trékylfunnar. En það sigrar enginn í neinni bar-
áttu nema hann gangi með hugrekkið í hjartanu. Það hugrekki, sem
þú gengur með í hendinni, er fyrren varir horfið frá þér, og þú stendur
eftir, hræddur maður, skjálfandi og — sigraður.
Óhræddur maður notar ekki kylfu, sízt af öllu á varnarlaust fólk.
Hræddur maður notar kylfu. Hræddur maður getur aðeins með einu
móti hert sig upp til baráttu, og það er með því að virkja sína eigin
ragmennsku. Þann 30. marz 1949 virkjaði íslenzka yfirstéttin sína eigin
ragmennsku. Og hún hugsar sér að gera það í enn ríkara mæli.
Islenzka yfirstéttin hefur nú um nokkurt skeið sótt sér allar fyrir-
myndir til hinnar stóru systur sinnar í vestri, bandarísku yfirstéttarinn-
ar. Og seinustu árin hefur hún fengið að sjá mörg dæmi þess hvernig
bandarísku yfirstéttinni tekst að efla sér hugrekki, jafnvel við hin erf-
iðustu skilyrði. Má í því sambandi nefna til dæmis atburðina í fanga-
húðum Bandarikjamanna í Kóreu. Þar eru hinir innilokuðu kínversku
og kórversku fangar (sem einsog allir vita af fréttum Morgunblaðsins
og annarra bandarískra málgagna vilja með engu móti fara aftur heim til
sín) þeir eru þarna öllum stundum að sanna bandarísku hermönnunum,