Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.05.1953, Blaðsíða 118

Tímarit Máls og menningar - 01.05.1953, Blaðsíða 118
108 TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR á ekki lengur neitt takmark einn sér utan hennar eða mannfélagsbaráttunnar sjálfrar sem örlög Islands eru þáttur af. Persónuleikur hans hefur fundið dýpri rætur og skynjar fyllra þá einingu sem ein gerir mikil skáld. Sorgin og ástin gera skáldið næmskyggnan á þjóðina, í fyrstu á allt sem ósigr- inum hefur valdið. Bókin ber ekki út í bláinn nafn af Gnitaheiði, staðnum þar sem „myrknættið skríður úr höll hins glóðrauða gulls“. Auðstéttinni eru svikin að kenna. Skáldið ber atburðina upp að ljósi liðinna tíma, ákærir hina seku lands- drottna, leiðir þá fyrir hæsta dóm sögu og þjóðar: dómhringinn sitja ármenn er- lends valds, sjá flærð og þýlund hreykjast í hæstu sætum. gráðugir svelgir auðs og valds og víns í veizluglaumi, fláráð hirð sem situr um breytni þína og hug____ Hann gegnlýsir einnig hið sýkta þjóðfélag, gjörningarökkrið, hinn blindaða lýð, auðmjúka varúðarfulla þjóna valdsins, hina hálfvolgu og huglausu er standa sem bakhjarlar að svikunum við þjóðina. Ádeila hans er bitur, skörp og sönn: Glaumur fagnar þér, tómleiki býður þér heim, slungin græðgi vísar þér veg til hallar, varúð brosmild og lokkandi hvíslar: gleym órum þínum í örmum mér, látum aðra um að sýna hreinskilni og þor; sjá flærð og þýlund hreykjast í hæstu sætum, hugsjón og göfgi sparkað á dyr og frelsi smáð og fjötrað á opnu svæði — I öðru lagi er bókin varnaðarhvöt og ákall til þjóðarinnar. Með skírskotun til alls sem er henni dýrt og kært, með öllum töfrum sem Snorri kann að gæða Ijóð- mál sitt, leitast hann við að seiða fram það afl sem megi hrinda ósigrinum og færa þjóðinni aftur líf. Ekki aðeins efni úr sögu Islands, eins og í kvæðinu Þá var kallað þar sem „sveitir kvíðahljóðar“ á Þingvöllum híða komu Árna Oddsson- ar, þess manns er komi og frelsi landið, heldur og söguna af Ilamlet og söguna af meistaranum í garðinum og lærisveinunum sofandi gerir skáldið að lifandi hvatn- ingu til íslenzku þjóðarinnar nú. Þannig verður bókin einnig leiðsögn út úr myrk- nættinu, boðun um þann dag, það líf er „gengur til vígs í slóð þess“. Hver geig- ur, hik og vonleysi sem í fyrstu bjó kvöl þjóðinni og skáldinu víkur fyrir nýju þori, nýjum leiðum til sigurs. Oftsinnis lítur Snorri yfir farinn veg þjóðar og mannkyns úr friðsælu skauti náttúrunnar, þar sem er „ósprottinn dagur í túni“, „himinn þess draums sem við geymum í minni bjartan og bemskan", og til borg- anna, „þangað sem jörðin er dauð og grá fyrir múrum". Og svar hans er: Þar skal dagurinn rísa úr helfölri kyrrð, þá breiðast daggstimd og blá blóm þín um torgin þar sem gálgamir stóðu.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.