Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1965, Page 12

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1965, Page 12
Undirbúmiigiir margra stríða Jafnvel þeim mönnum sem hafa árum og áratugum saman látið sér skiljast hið sanna eðli bandarískrar utanríkisstefnu, hljóta atburðir síðustu mánaða að vera ærið umhugsunar- efni. Þeir boða vissulega breytingu á aðferðum, sem getur markað sögu næstu áratuga nýjum dráttum, ef ekki verður snúið við blaðinu innan skamms. Þessa mánuði hefur for- seti Bandaríkjanna og lið hans unnið að því ötullega að svipta burt síðustu velsæmisdul- unum af bandarískri póbtík; og ruddaleg og blóðug lygi þessara stjórnmálamanna, vald- hroki þeirra og yfirgangur, fyrirlitning þeirra á almenningsáliti, lýðræðisvinum, friðar- sinnum og menntamönnum minnir æ meira á þau atvik sem á sínum tíma vörðuðu leið Hitlers til heimsstyrjaldar. Svo eitt dæmi sé nefnt: aðferð Johnsons þegar hann lætur flugflota sinn dag eftir dag og nótt eftir nótt hella hundraði eða hundruðum tonna af sprengjum yfir land sem á ekki í stríði við Bandaríkin, en flytur á sama tíma ræður um frið, um friðarstefnu Bandaríkj- anna, um friðarfaðm sinn öllum opinn, — þessi aðferð er að engu frábrugðin því þegar Hitler var að halda sínar hjartnæmu friðarræður 1937—1939, um leið og herir hans lögðu undir sig hvert landið á fætur öðm.1 Þó er líklegt að Hitler hefði á sínum tíma varla get- að dottið í hug að halda því fram að flugfloti hans á Spáni stæði aðeins í styrjöld við brýr, og ekki varð honum heldur að vegi að sanna mannúð sína með þeirri óviðjafnan- legu ályktun að hernaður gegn brúm kosti engar blóðsúthellingar.2 Það skiptir auðvitað ekki máli hvort hér er um að ræða illkvittna tilviljun eða merki um það að áróðursráðunautar Bandaríkjaforseta hafi lært tækni sína af Hitler og Goebbels; þetta er að minnsta kosti eðlileg hliðstæða; hræsnin og blygðunarleysið, fyrirlitningin á heilbrigðri skynsemi almennings er af nákvæmlega sama tagi hjá stjóm Johnsons nú og Hitler fyrir tuttugu og fimm eða þrjátíu ámm. Samt væri firra að halda því fram að yfir- gangsstefna Bandaríkjanna sé undin úr öllum sömu þáttum og nazisminn. Hún er að mestu leyti séramerískt tilbrigði imperíalismans. Ókvalráð valdbeiting í samskiptum við önnur ríki til framdráttar „bandarískum hagsmunum", gjörsamlegt skeytingarleysi um lög og rétt þegar „hagsmunirnir" kröfðust, er nærri jafngamalt í bandarískri pólitík og Banda- ríkin sjálf, þó að fyrst kasti tólfunum um aldamótin 1900. Jafnan gangsterismi = pólitík hefur lengi verið í gildi í Bandaríkjunum og sett sérstakt mót á bandaríska sögu. En að því er tók til utanríkissamskipta var þessi ræningjapólitík til skamms tíma einskorðuð að mestu leyti við næstu nágranna Bandaríkjanna, og sú staðreynd stuðlaði aftur að því að viðhalda þeirri furðulegu tvöfeldni sem er líka eitt af höfuðeinkennunum á sögu Banda- ríkjanna og sálarlífi Bandaríkjamanna. Samskipti Bandaríkjanna við Suður-Ameríku 1 Hið gagnsæja áróðursbragð að bjóðast til að semja „án nokkurra skilyrða fyrirfram" við það ríki sem Bandaríkjamenn hafa ráðizt á að fyrra bragði, en neita að viðurkenna tilveru þess aðila sem hefur barizt við bandarískan her í bráðum fjögur ár — Þjóðfrelsis- fylkingar Suður-Vietnam, — þarf ekki að útskýra fyrir þeim sem hafa lesið ritgerð Edgars Snows í síðasta hefti Tímaritsins. 2 „There is no blood in a bridge“; ívitnað eftir Johnson forseta í Newsweek 17. maí. 2
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.