Tímarit Máls og menningar - 01.05.1987, Blaðsíða 47
Þögninni svarað
hann lét lífið í útrýmingabúðum nasista í Auschwitz. Ég var skyndilega
kominn aftur á bólakaf í serbó-króatískuna sem ég hafði talsvert ryðgað í
við Ungverjalandsdvölina. Ég settist á skólabekk þar sem kennt var á serbó-
króatísku og um þær mundir vöknuðu fyrst spurningar hjá mér varðandi
tungumál. Ég gerði talsvert af því að snara úr ungversku yfir á serbó-
króatísku, svona mér til gamans. Síðar, þegar ég fór að læra frönsku og
rússnesku, hélt ég áfram að þýða af einskærri ánægju af því að leika mér með
málin. Ég ól með mér þann draum að verða ljóðskáld og las allt sem ég
komst yfir um ljóðlistina. En sem betur fer náði þetta nú ekki lengra, því ég
kynntist verkum ungverska ljóðskáldsins Enre Ady. Ég tók til við að þýða
hann og fullnægði þar með þörf minni fyrir að yrkja ljóð. Sem betur fer segi
ég, því ef mér liggur eitthvað á hjarta held ég að ég komi því betur frá mér í
lausu máli en bundnu.
FR: Og þú hefur ekki beinlínis glímt Við að þýða nein dusilmenni! Af
frönskum höfundum má nefna Corneille, Lautréamont, Baudelaire, Ver-
laine og Queneau. Og svo Rússa á borð við Mandelsdam og Tsvedajevu.
DK: Já ég var að dunda mér við að þýða hluta úr Le Cid eftir Corneille
og datt í hug að sýna það leikhúsmönnum í Belgrad. Þeim leist bara vel á
þetta hjá mér og báðu mig að ljúka við verkið. Svipað var með Lautréamont.
Ég gríp ennþá í að snara textum sem heilla mig. Raunar er ég þeirrar
skoðunar að hollt sé fyrir verðandi rithöfunda að fást við þýðingar og ég
ráðlegg öllum sem kunna eitthvað fyrir sér í erlendum málum að spreyta sig
á því. Einkum held ég að gagnlegt sé fyrir skáldsagnahöfund að þýða ljóð.
Þannig lærir hann að vera beinskeyttur og hnitmiðaður.
FR: I nýjustu bókinni þinni, Alfrœðibók binna dauðu, eru níu smásögur.
Er þetta venjulegt smásagnasafn?
DK: Nei, ekki beint. Þær eru allar tengdar innbyrðis, þótt þær gerist á
ýmsum tímum og ólíkum stöðum. Ymist eru þær stíllega tengdar eða efnis-
lega. Alfrteðibók hinna dauðu er hvorki skáldsaga, sem er allt öðruvísi
uppbyggð, né ákveðinn fjöldi smásagna sem ég smalaði sisvona saman í bók.
Ef til vill mætti nefna bókina röð tilbrigða við ákveðin þemu. Svipuðu máli
gegnir um Gröf handa Boris Davidovitch.
FR: Til dæmis tilbrigði við bækur, ást og dauða?
DK: Já, þessi þrjú þemu ganga gegnum allar bækur mínar.
FR: Hvers vegna bækur?
DK: Aðallega vegna þess að ég nota bækur til að ramma inn fantasíuna.
Ég nota uppspunnar og raunverulegar heimildir til að ramma fantasíuna inn,
gera textann jarðbundnari. Maður verður alltaf að fullvissa lesandann um að
atburðirnir sem fjallað er um hafi í raun átt sér stað, því sú spurning vaknar
173