Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2000, Blaðsíða 36
Rósa B. Blöndals
Frá því ég var fjögra ára gömul hefur þessi sálmur heillað mig mest allra
jólasálma. Sálmurinn er málaður fögrum litum í mjög skýrum myndum. Fyrsta
bernskuminning mín af sálminum er hvernig ég sá í huganum þennan mikla
hvíta engil, sem nefndur er í fyrsta versi, ,friðarengill blíður“. Mér fannst
hann vera á sérstökum stað í litla bænum okkar, ekki í baðstofunni, heldur í
bæjargöngunum, þar sem dimmast var. Þannig staðsetja gjarnan börn mynd-
ir orðanna, hvort heldur myndir úr sálmi eða ljóði og eins af frásögnum Bibl-
íunnar. Þá hafði lag Mozarts við sálminn ekki síður djúp áhrif á mig, allt frá
fyrstu bernsku.
Þegar ég síðar á ævi athugaði sálminn, sá ég að byrjun hans er strax svo
skáldlega upphafin orðsnilld, að það er ekki á færi neins annars en stórskálds,
að halda sálminum uppi án þess að hann dali einhversstaðar. Sálmurinn er
fimm áttalínu vers og síðasta versið endar jafnvel enn hærra, heldur en fyrsta
versið byrjar. Þessi sálmur kemur alltaf með jólin til mín.
Síra Valdimar er sérstakur snillingur í því að upphefja trúarkenningar í
æðsta veldi skáldskapar.
Til dæmis um snilli síra Valdimars í þessu efni:
Úr versi nr. 2
Sá Guð, er ræður himni háum,
hann hvílir nú í dýrastalli lágum,
sá Guð, er öll á himins hnoss,
varð hold á jörð og býr með oss. :,:
Athyglisvert er að hann segir: . . . „býr með oss.“
Úr versi nr. 3
Hann fjötrum reifa fast er vafinn,
í frelsi barna Guðs, svo þú sért hafinn.
Hann þína tötra tók á sig,
:,: að tign Guðs dýrðar skrýði þig :,:
Þannig teflir hann víða saman andstæðum, eins og ljósi og myrkri, frosti
og funa, mannlegri smæð og Guðlegum mikilleik, mannlegum tötrum og tign
Guðs dýrðar.
I einum sálmi sínum segir síra Valdimar: „Þú telur himintungla mergð og
tárin þinna barna
Minnast vil ég hér á einn sálm síra Valdimars: Um dauðann, upprisu og
annað líf. Alls fimm erindi.
34