Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2000, Blaðsíða 269

Bókadómar
6) hvers vegna Guð hafi hvílst á hinum sjö-
unda degi. Ekki er komið að tómum kofan-
um hjá honum þar heldur: „Guð sagði að
hann hefði gert nóg, án þess að hafa lokið
því. Hann skildi dálítið eftir fyrir okkur að
gera.“ Síðan hefur Peres það eftir fræðimanni
einum að það sé verkaskipting milli Guðs og
manns: „Guð er ábyrgur fyrir upphafinu og
endinum og við erum ábyrg fyrir því sem er
þar á milli. Svo Guð gaf okkur upphaf og
hann gaf okkur endi og endirinn er í höndum
hans. Og á meðan sagði hann okkur að vinna
hörðum höndum og hann gaf okkur hvíldar-
dag svo við gætum hvílst og beðið til Drott-
ins. Hvíldardagarnir eru ekki bara dagar
hvfldar heldur einnig einnig bænadagar."
Um hebreska tungu segir Peres að hún sé
tungumál hins liðna og þess komandi en
skipti sér lítið af því sem er þar á milli (s.
200). Annars staðar segir hann að Gyðingar
séu stöðugt áframhaldandi Genesis. Genesis
hafi verið upphaf en ekki endir og hið sama
einkenni Gyðingaþjóðina (s. 199).
Af því að kabbalafræðin, þ.e. hebresk dul-
hyggja, eru mjög í tísku víða um heim nú um
stundir er fróðlegt að nefna að á einum stað
í bókinni (s. 179) er Peres spurður hvort
hann kannist við sögu úr kabbala-texta frá
13. öld sem segir að það vanti einn bókstaf í
hebreska stafrófið. Allt sem miður fari í
heiminum er þar talið, á einhvern dularfull-
an hátt, tengjast þessum týnda bókstaf. Nafn
og framburður þessa bókstafs muni, eins og
Messías, koma í framtíðinni og þá muni kom-
ast lag á það sem aflaga hefur farið í heim-
inum. Svo Peres er spurður hvort hann hafi
nokkru sinni heyrt eins og veikan óm hebr-
esks samhljóða sem hann þekki ekki?
„Nei, ég trúi ekki á allar þessar sögur,“
svarar Peres og bætir við: „Það besta við
Messías er að hann kom ekki. Kæmi hann þá
yrði hann gagnrýndur svo mjög að hann
kynni að leggja á flótta. Messías er, eins og
einhver orðaði það, mesti diplómat sem Gyð-
ingaþjóðin hefur átt af þeirri einföldu ástæðu
að hann kom ekki. Og þessi týndi bókstafur
er enn ein sagan - hún er vitleysa.“ Þannig
að Peres virðist, eftir þessu að dæma, ekki
mikill kabbalisti.
I framhaldi af þessu er Peres spurður af
því hvort hann hafi einhvern tíma tekið þátt
í þeirri siðvenju Gyðinga að skrifa niður bæn
og koma henni fyrir í rifu í grátmúmum.
Hann játar því og aðspurður um hvað hann
hafi skrifað kveðst hann hafa orðað bæn sín
svona: „Breiddu tjaldbúð friðarins yfir höf-
uð okkar,“ en það er þekkt gyðingleg bæn. í
öðru tilfelli kvaðst hann hafa gert orð 5M
16:20 að sínum, en þar stendur: „Réttlætinu
einu skalt þú fram fylgja."
Hér hafa aðeins verið tekin nokkur dæmi
um hvernig biblíutilvitnanir og -stef koma
við sögu í samtalsbók eins kunnasta stjórn-
málamanns Israels. Bók þessi veitir nokkra
innsýn í þá sterku stöðu sem hinar hebresku
ritningar hafa í stjómmálum ísraels og hvem-
ig þær hafa komið við sögu í baráttunni fyr-
ir endurreisn Israelsríkis. Margt fleira for-
vitnilegt gerir Peres að umtalsefni, svo sem
antísemítismann (þ.e gyðingahatur), sem ekki
er rúm til að fjalla um hér.
I þessari mjög svo fróðlegu bók höfum við
dæmi um á/tn/biblíutextanna í lífi valdamik-
ils stjórnmálamanns og hvernig þeir kvikna
stöðugt til lífs í sögu þjóðar hans. Við sjáum
hvernig hann notar textana og hvernig hann
í sumum tilfellum túlkar þá á svo frumlegan
hátt að ritskýrendur gerðu rétt í að taka þær
túlkanir til gaumgæfilegrar athugunar. Bók
sem þessi er tvímælaust dæmi um rit sem
biblíufræðingar ættu að kynna sér þó svo að
ekki geri hún tilkall til þess að vera guðfræði-
rit. Hún hefur a.m.k. mikið gildi fyrir þá sem
leggja stund á áhrifasögu Gamla testament-
isins.
Gunnlaiigur A. Jónsson
267