Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.09.2012, Blaðsíða 104
Hugmyndir Helga Pjeturss um lífið í alheimi eru kenndar við greinasafn
sem út kom á árunum 1919-1922 undir heitinu Nýall sem merkir fræði
hins nýja tíma, sá sem flytur hið nýja.3 Athugun leiðir í Ijós að mótun
þessara kenninga á sér beinar hliðstæður í þróun ofannefndra samtaka á
Islandi. Helgi Pjeturss var ekki leiðtogi í neinum þeirra félaga sem um
ræðir enda ætlaði hann sér annað hlutverk en að binda sig við ákveðin
samtök, flokk eða hagsmuni. Kenningarnar gengu út á ákveðna leið til
að frelsa heiminn með því að tengja hann við frumorkuna sem Helgi
nefndi stundum guð eða guðdóm. 111 öfl samþætt í helstefnu taldi hann
vinna markvisst gegn framgangi og framþróun lífsins og lífsstefnunnar
og sérstaklega gegn þeim sem hefðu hina sönnu þekkingu til að bera sem
gæti frelsað manninn undan þjáningum og vanþekkingu. 1 Austurlöndum
nær, Egyptalandi, Grikklandi og Palestínu voru fyrr bestu skilyrðin til að
komast í samband við þroskaðar verur á æðri stigum og þar komu fram
mannkynsfræðarar á forsendum trúarbragða og heimspeki. En nú var öldin
önnur og sú frelsandi þekking sem þessar þroskuðu verur, guðirnir, boðuðu
varð vísindaleg en ekki trúarlegs eðlis.4 5 Sambandinu við æðri verur átti að
koma á í rannsóknarstöðvum í stjörnulíffræði þar sem tekið væri við og
unnið úr þekkingu frá hnöttum sem væru lengra komnir á þróunarbraut
lífsins en mannkynið á jörðinni. í þessum rannsóknarstöðvum skyldu vinna
saman samvaldir hópar sérfræðinga á hinum ýmsu sviðum náttúruvísinda
og sambandsmiðlar (e. psychic mediums) ?
Spámaður kemur fram
Eftir stúdentspróf frá Lærða skólanum í Reykjavík sigldi Helgi Pjeturss til
náms við háskólann í Kaupmannahöfn að hætti margra skólabræðra sinna
sem stefndu á framabraut. Þar lagði hann stund á náttúrufræði og sinnti
námi sínu vel og samviskusamlega og lauk prófi í jarðfræði snemma árs 1897.
Hann var í stórum hópi þeirra íslensku námsmanna sem hrifust af raunsæis-
hyggju danska bókmenntafræðingsins og heimspekingsins Brandesar. Georg
Brandes var mjög gagnrýninn á trúarbrögð og taldi kirkjuna hindrun í vegi
frelsis og framfara. Stór meirihluti íslenskra stúdenta í Kaupmannahöfn
skipaði sér í raðir þeirra sem trúðu á mátt vísinda til að bæta mannlífið og
3 Helgi Pjeturss, Nýall. Nokkur íslensk drög til heimsfraði og lijfrœði, Reykjavík: Skákprent (þriðja
útgáfa), 1991, bls. 187.
4 Helgi Pjeturss, Nýall, bls. 75-85.
5 Helgi Pjeturss, Nýall, bls. 15
102