Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.09.2012, Blaðsíða 52
varð uppreisn í Ungverjalandi sem sovéskur her barði niður með vopnavaldi
og miklu mannfalli. Um mjög svipað leyti, þ.e. síðla árs 1956, blossaði
Súesdeilan upp.
Eins og ritskýrendur hafa gert í aldanna rás, speglar Sigurbjörn vopna-
skak líðandi stundar í stríðinu sem geisar á síðum Opinberunarbókarinnar.
„Víglínan í því stríði,“ segir Sigurbjörn, „spennir um alheim og liggur um
hverja sál“ og umræða höfundar Opinberunarbókarinnar á
erindi við alla u'ma, ekki síst vora. Að sumu leyti er samtíð höfundar nær
oss, sem nú lifum, en mörgum gengnum kynslóðum. Orð hans mættu hafa
fullskýra merkingu í eyrum kynslóðar, sem hefur horfst í augu við tvær
tröllefldar stefnur, er báðar hafa tignað foringja sína sem einu guðdóms-
verur alheimsins, báðar lagt reginþunga og klóhvassa arma á kirkju Krists og
hvert það afl, sem líklegt gat verið til þess að hamla gegn algerri einmótun
í hugsun, fullkominni undirgefni undir kúgunarvaldið.57
í ritskýringu sinni reynir Sigurbjörn ekki að láta það líta svo út að hann
nálgist textann með hlutlausum augum fræðimannsins eins og tíðkaðist
hjá mörgum ritskýrendum á þessum árum. Hann tekur sér stöðu við hlið
Jóhannesar spámanns því þeir tilheyra sömu líðandi og stríðandi kirkju sem
er enn í miðpunkti kosmískra átaka. Enn stafar hætta af falsspámönnum,
dýrum, drekum og skækjum þó það sé í öðrum áþreifanlegri og nærtækari
myndum. Tuttugasta öldin vitnar um að andstæðingar kirkjunnar, og þ.a.l.
allra þeirra er berjast hinni góðu baráttu, taka á sig mynd í manndýrkun
hvers konar. Óvinurinn er „sjálfshugð mannsins og sérhyggja, eins og hún
birtist blindust og tröllauknust í hernaði og heimsvaldastefnum“.58
Ófriðarbál tuttugustu aldar gaf Sigurbirni tilefni til afdráttarlausrar
gagnrýni gegn stríðsrekstri og ofbeldi hvers konar og hvatningar til þess að
taka skýra afstöðu gegn öllum birtingarmyndum þess. En í þeirri gagnrýni
57 Sigurbjörn Einarsson, sama rit, 28. Sjá einnig 89, 117, 155. Þessarar nálgunar virðist einnig
hafa gætt í markaðssetningu bókarinnar en í auglýsingu á bók Sigurbjörns í Morgunblaðinu
segir: „Opinberun Jóhannesar er samin á tímum, þegar alræðisvald heimtaði alger yfirráð yfir sál
og samvizku þegna sinna. Heimsbyggðin laut einræðisherra, sem krafðist þess að vera dýrkaður
sem guð, að við lögðum afarkostum. Kristin kirkja var ung, fámenn og snauð. En hún stóð
gegn þessari kröfu af óbifanlegri festu. Höfundur Opinberunarbókar er meðal fremstu leiðtoga
kirkjunnar á þessum tima. Bók hans opinberar eðli slíkra átaka, þar sem barizt er fyrir helgasta
rétti mannsins gegn kúgunarvaldi. Hún á erindi við alla tíma og þó við enga fremur en vora.“
Morgunblaðið 2. apríl 1958, 7.
58 Sigurbjörn Einarsson, Opinberun Jóhannesar, 93.
50