Ófeigur - 15.08.1948, Blaðsíða 46

46
ÖFEIGUR
óvina höndum. Ef norskir stjórnmálamenn hefðu skilið
til fulls eðli einræðisstefnunnar, mundu þeir hafa gert
opinberan hervarnarsáttmála við England. Þá liefði
enski flotinn varið Noreg fyrir árás og norska þjóðin,
með nokkurri hjálp frá Bretum, getað haldið her Þjóð-
verja frá því að ná fótfestu í landinu. Stjómarvöld
Norðurlanda tala aldrei opinberlega um hættu þá, sem
vofir yfir þeirn, og það af skiljanlegum ástæðum. En
þegar rætt er við greinda borgara í Svíþjóð, Noregi
eða Danmörku, kemur í Ijós, að þeir telja fráleitt, að
þessi lönd geti orðið hlutlaus, ef aftur kemur til heims-
styrjaldar, því að þá muni allar þjóðir þegar í upphafi
dragast inn í hildarleikinn milli austrænnar kúgunar og
frelsis vesturþjóðanna. En við nánari íhugun munu for-
ráðamenn norrænu þjóðanna átta sig á, að þeim ligg-
ur mest á, að ísland verði ekki gert að sóknarstöð
móti Bretum og Bandaríkjamönnum. I nýafstöðnu stríði
er talið af herfróðum mönnum, að ef Þjóðverjar hefðu
ráðið yfir Islandi með flugflota og kafbátum, mundi
hafa verið ókleift fyrir Breta að halda uppi nauðsyn-
legum siglingum milli Bretlandseyja og Ameríku. Mun
öllum vera ljóst, að ef Bretland hefði orðið að gefast
upp sökum siglingabanns Þjóðverja í síðasta stríði,
mundi Svíþjóð skjótlega hafa fylgt Noregi og Dan-
mörku inn í þúsund ára ríki Hitlers. I næsta stríði milli
austrænnar kúgunar og vestrænnar þingstjórnar, verð-
ur sama aðstaða. Enginn máttur á jörðinni nema her-
vald Engilsaxa getur þá verndað Island, Danmörku,
Noreg og Svíþjóð frá forlögum Eystrasaltsríkjanna.
Og af þeim fjórum löndum hefur Island mesta hern-
aðarþýðingu. Meðan Island er í þjónustu frelsisins, er
von um, að frændþjóðirnar á Norðurlöndum kunni að
geta haldið frelsi sínu og að Rússar snúist til friðsam-
legra athafna og góðs nábýlis, eins og þykir vænlega
horfa um möndulveldin þrjú, sem fyrir nokkrum ár-
um höfðu fest hátíðlega þau heit, að um næstu þús-
und ár skyldi frelsi og vestræn menning vera þurrkuð
út í menntalöndum heimsins. En þó að Norðurlanda-
þjóðirnar ættu að hafa mestan áhuga fyrir því, að Is-
land verði þeim til hjálpar í úrslitabaráttu um dýrustu
verðmæti mannkynsins, þá er mjög eðlilegt, að þau líti
nokkuð öðrum augum á hið umtalaða samband sam-
einuðu þjóðanna heldur en Islendingar. Svíar, Norð-